Difference between revisions of "Turkish and Azerbaijani"
(changed the example from the verb "to have" to "to drink") |
(building up the table) |
||
Line 111: | Line 111: | ||
! person !! n.sg.abs !! n.sg.dac !! n.sg.dat !! n.sg.loc !! n.sg.abl !! n.sg.gen |
! person !! n.sg.abs !! n.sg.dac !! n.sg.dat !! n.sg.loc !! n.sg.abl !! n.sg.gen |
||
|- |
|- |
||
|''none''|| bira || || || || || |
|''none''|| bira || bira'''y'''ı || || || || |
||
|- |
|- |
||
| p1.sg || biram || || || || || |
| p1.sg || biram || biramı || || || || |
||
|- |
|- |
||
| p2.sg || |
| p2.sg || biran || biranı || || || || |
||
|- |
|- |
||
| p3.sg || |
| p3.sg || birası || birasını || || || || |
||
|- |
|- |
||
| p1.pl || |
| p1.pl || biramız || biramızı || || || || |
||
|- |
|- |
||
| p2.pl || |
| p2.pl || biranız || biranızı || || || || |
||
|- |
|- |
||
| p3.pl || |
| p3.pl || birası || birasını || || || || |
||
|- |
|- |
||
| || || || || || || <!-- nothing here --> |
| || || || || || || <!-- nothing here --> |
Revision as of 08:39, 18 August 2007
Noun morphology
Turkish has several cases:
absolute, definite-accusative, dative, locative, ablative, genitive
It also has pronominal clitics.
Typically these are applied in the following order:
- plural suffix
- suffix of possession
- case-ending
- personal suffix
kitap for ex. is the stem kitap + plural + pronoun kitaplar is the "books" a noun has five cases object direction is the "i case" give me that book for ex. bana o kitabı ver "that book" kitabı that is directed to object from that book = kitaptan in that book = kitapta "from my book" kitab+ım+dan "from my books" kitap+lar+ım+dan
Agglutination case
verb= gitmek stem=git
I'm going = gidiyorum (tr) = gidirem (azerbaijani) gid+iyor+um (present continous, pr1, turkish) gid+ir+em (present continous, pr1, azerbaijani) git (lemma) -i -yor (for continous tense) -um (for first personal pronoun) (turkish) git (lemma) -i -r(for continous tense) -em (for first personal pronoun) (azerbaijani)
Vowel harmony
- See also: Vowel harmony
Both Turkish and Azerbaijani, along with most other Turkic languages exhibit vowel harmony. See the following table of inflections for the word pivə, "beer" in Azerbaijani. Underscore indicates a vowel that has been "harmonised".
Azerbaijani | Gloss |
---|---|
pivə | beer |
pivəler | beers |
pivəlerim | my beers |
pivədən | from beer |
pivələrdən | from beers |
This will pose a problem for both analysis and generation of word forms. In analysis it is possible to overanlayse words, e.g. say have a paradigm for "a → e" for the plural ending -ler, which would accept both -ler and -lar. Then we would analyse both the correct form: biralar and an incorrect form biraler. This causes problems because of ambiguity (we shouldn't be analysing non-existant words!), especially on short words. It remains to be seen if this ambiguity will be too great.
The other problem is generation, we do not currently have a way in apertium to enforce vowel harmony, it may be possible to use an alternate spell-checker to do this (e.g. hunspell
has specialised algorithms for both Azerbaijani and Turkish, or possible we could use post-gen or write a new post-gen module for this.
Test case
- Turkish: biram var.
- Azerbaijani: pivəm var
beer+p1 have
I have a beer.
- Turkish: iki biram var
- Azerbijani: iki pivəm var
two beer+p1 have
I have two beers
Noun
abs
— absolutedac
— definite-accusativedat
— dativeabl
— ablativeloc
— locativegen
— genitive
Turkish
person | n.sg.abs | n.sg.dac | n.sg.dat | n.sg.loc | n.sg.abl | n.sg.gen |
---|---|---|---|---|---|---|
none | bira | birayı | ||||
p1.sg | biram | biramı | ||||
p2.sg | biran | biranı | ||||
p3.sg | birası | birasını | ||||
p1.pl | biramız | biramızı | ||||
p2.pl | biranız | biranızı | ||||
p3.pl | birası | birasını | ||||
person | n.pl.abs | n.pl.dac | n.pl.dat | n.pl.loc | n.pl.abl | n.pl.gen |
none | biralar | |||||
p1.sg | biralarım | |||||
p2.sg | ||||||
p3.sg | ||||||
p1.pl | ||||||
p2.pl | ||||||
p3.pl | ||||||
Azerbaijani
person | n.sg.abs | n.sg.dac | n.sg.dat | n.sg.loc | n.sg.abl | n.sg.gen |
---|---|---|---|---|---|---|
none | pivə | |||||
p1.sg | pivəm | |||||
p2.sg | ||||||
p3.sg | ||||||
p1.pl | ||||||
p2.pl | ||||||
p3.pl | ||||||
person | n.pl.abs | n.pl.dac | n.pl.dat | n.pl.loc | n.pl.abl | n.pl.gen |
none | pivəler | |||||
p1.sg | pivəlerim | |||||
p2.sg | ||||||
p3.sg | ||||||
p1.pl | ||||||
p2.pl | ||||||
p3.pl | ||||||
Comparison
Turkish | Azerbaijani | Gloss | Symbols |
---|---|---|---|
bira | pivə | beer | n.sg
|
biralar | pivəler | beers | n.pl
|
biram | pivəm | my beer | n.sg.p1
|
biralarım | pivəlerim | my beers | n.pl.p1
|
biradan | pivədən | from the beer | n.sg.fromcase
|
biralardan | pivələrdən | from the beers | n.pl.fromcase
|
biramdan | pivəmdən | from my beer | n.sg.p1.fromcase
|
biralarımdan | pivlərimdən | from my beers | n.pl.p1.fromcase
|
Verb
Turkish | Azerbaijani | Gloss |
---|---|---|
içerim | içirəm | I drink |
içersin | içirsən | You drink |
içer | içir | He drinks |
içer | içir | She drinks |
içer | içir | It drinks |
içerler | içirlər | You (pl.) drink |
içeriz | içirik | We drink |
içer | içir | They drink |
Examples
- Turkish
Bütün insanlar hür, haysiyet ve haklar bakımından eşit doğarlar. Akıl ve vicdana sahiptirler ve birbirlerine karşı kardeşlik zihniyeti ile hareket etmelidirler.
- Azerbaijani
Bütün insanlar ləyaqət və hüquqlarına görə azad və bərabər doğulurlar. Onarın şüuralrı və vicdanları var və bir-birlərinə mübasibətdə qardaşlıq runhunda davranmalıdırlar.
- Azerbaijani (turkified)
Bütün insanlar azadlıq, ləyaqət və haqlarına görə bərabər doğulurlar. Onların ağılları və vicdanları var və onlar bir-birlərinə mübasibətdə qardaşlıq ruhunda davranmalıdırlar.