Linguistic issues for North Saami to Inari Saami machine translation

Lingvisttalaš áššit leat ordnejuvvon viđa tiipii, prioritehta mielde.

Feaillat smn-morfologiijas

Merkkii teehi anarâškiel saanijd, moh sojeh puástud. Puástusuujâtmist puáhtá om. váiluđ vookaal teikâ leđe lijgevookaal. Tágárijd feeilâid ferttee tivvoođ analysaattorân. OVDÂMERKKÂ: MT suujât puástud: táájumân Olmânáál: tájumân. Čále ovdamearkka deike dahje váldde oktavuođa Marja-Liisai.

Feaila davvisámegiela syntávssalaš analysas (sme dis error)

Merkkii teehin tábáhtusâid, kost MT-jurgâlus addel puástuhäämi, mon jieh vyerdi eidu taan ohtâvuođâst. OVDÂMERKKÂ: MT addel leđe, veikâ tun vuárdáččih lep teikâ láá.

Jos MT-prográmma ii máhte analyseret davvisámegiela (omd. boađus lea infinitiiva go galgá leat máŋggaidlogu vuosttaš persovdna), de mii fertet divvut davvisámegiela syntávssa. Čále ovdamearkka deike (dedde) dahje váldde oktavuođa Trondii.

Anársámegiela jorgaluvvon teavsttas lea davvisámegiela sátni (Bidix)

Merkkii teehin tagarijd tábáhtusâid, kost pajekiel sääni ij jurgâluu anarâškielân. OVDÂMERKKÂ: pajekielâ säänih seaidnegurrii já oađđadagat láá uáinusist anarâškiel MT-jurgâlusâst: SE: Seaidnegurrii leat čohkkestuvvon oađđadagat. MT: Seaidnegurrii láá čokkiistum oađđadagat. KALGA LEÐE: Seinikuorân láá čokkiistum uáđáduvah. Dat máksá, ahte sátni váilu jorgalanprográmma sátnegirjjis, ja dan ferte lasihit. Čále ovdamearkka deike dahje váldde oktavuođa Marja-Liisai.

Sátneválljen (Lexical selection)

Anarâškiel MT-vaastâ lii lingvistlávt olmânáál, mut taat sääni ij soovâ konteekstân. OVDÂMERKKÂ: TS: Beaivi loktanii. MT: Peivi luptânij. Olmânáál: Peivi pajanij. Iiskâ čielgiđ, jis máátáh, maggaar ohtâvuotân säänih luptâniđ já pajaniđ puátih.

Sátnevástta lea lingvisttalaččat riekta muhto mášenjorgalusas geavahuvvo boasttosátni, mii ii heive dán kontekstii. Čilge, makkár sáni galgá geavahit dan sajis ja makkár konteavsttas. Jos sáni jorgalus lea muđui OK muhto ii heive justa dán konteavsttas, de ferte čilget makkár sáni háliida, ja makkár konteavsttas. Čále ovdamearkka deike dahje váldde oktavuođa Marja-Liisai.

Transfer

Anarâškielân jurgâlum teevstâst lii kielâopâlâš feilâ, eromâšávt togo, kogo kielâi kooskâst láá ráhtusiäruh. Čále ovdamearkka deike dahje váldde oktavuođa Trondii.

Ovdamearkkat:

TS: Mun human dán ášši birra. 
MT: Mun sáárnum taan ääši pirrâ. 
Olmânáál: Mun sáárnum taan ääšist'.

TS: Mun oasttán gávcci čuovžža.
MT: Mun uástám käävci šaapsâ. 
Olmânáál: Mun uástám käävci šapšâd. 

Other transfer issues:

• North Saami and Inari Saami quasicode for the transfer files
• Inari Saami adjective agreement

Min ovdamearkka-siidu lea pedagogalaš stohkama dihte.