Chuvash and Turkish/Pending tests

Pronouns

Personal

• (tr) Ben. → Эпӗ. :: I
• (tr) Sen. → Эсӗ. :: You
• (tr) O. → Вӑл. :: He, She, It
• (tr) Biz. → Эпир. :: We
• (tr) Siz. → Эсир. :: You
• (tr) Onlar. → Вӗсем. :: They

Interrogatives

• (tr) nerde → ӑҫта. :: where
• (tr) ne → мӗскер. :: what
• (tr) ne tür → мӗнле. :: what sort
• (tr) neden → мӗншӗн. :: why
• (tr) kim → кам. :: who

Принадлежность

• (tr) Benim. → Ман. :: my
• (tr) Senin. → Сан. :: your
• (tr) Onun. → Ун. :: his
• (tr) Bizim. → Пирӗн. :: our
• (tr) Sizin. → Сирӗн. :: your
• (tr) Onların. → Вӗсен. :: their

• (tr) Onun çocukları. → Ун ачисем :: его дети
• (tr) Onların çocuğu. → Вӗсен ачи :: их ребёнок
• (tr) Onların çocukları. → Вӗсен ачисем :: их дети
• (tr) Onun güzel çocukları. → Ун хитре ачисем :: его красивые дети
• (tr) Onların güzel çocuğu. → Вӗсен хитре ачи :: их красивый ребёнок
• (tr) Onların güzel çocukları. → Вӗсен хитре ачисем :: их красивые дети
• (tr) Onun çok güzel çocukları. → Ун питӗ хитре ачисем :: его очень красивые дети
• (tr) Onların çok güzel çocuğu. → Вӗсен питӗ хитре ачи :: их очень красивый ребёнок
• (tr) Onların çok güzel çocukları. → Вӗсен питӗ хитре ачисем :: их очень красивые детей
• (tr) Onun güzel ve uzun boylu çocukları. → Ун хитре те ҫӳллӗ ачисем :: его красивые и высокие дети
• (tr) Onların güzel ve uzun boylu çocuğu. → Вӗсен хитре те ҫӳллӗ ачи :: их красивый и высокий ребёнок
• (tr) Onların güzel ve uzun boylu çocukları. → Вӗсен хитре те ҫӳллӗ ачисем :: их красивые и высокие дети
• (tr) Onun çok güzel ve uzun boylu çocukları. → Ун питӗ хитре те ҫӳллӗ ачисем :: его очень красивые и высокие дети
• (tr) Onların çok güzel ve uzun boylu çocuğu. → Вӗсен питӗ хитре те ҫӳллӗ ачи :: их очень красивый и высокий ребёнок
• (tr) Onların çok güzel ve uzun boylu çocukları. → Вӗсен питӗ хитре те ҫӳллӗ ачисем :: их красивые и высокие детей

Demonstratives

• (tr) bu → ку. :: this
• (tr) şu → çак. :: that
• (tr) o → çав. :: that one
• (tr) ordaki. → çавӑнти :: that one at some distance
• (tr) Bu bir kitap. → Ҫак кӗнеке. :: This is a book

Прилагательные

• (tr) Sarı çiçek. → Сарӑ чечек. :: Yellow flower
• (tr) Uzun kız. → Ҫӳллӗ хӗр. :: A tall girl
• (tr) Taş köprü. → Чул кӗпер. :: Stone bridge
• (tr) Beyaz yumurta. → Шурӑ ҫӑмарта. :: A white egg

Comparatives

• (tr) Daha ağır. → Йывӑртарах. :: Heavier
• (tr) Daha kötü. → Начартарах. :: Worse
• (tr) Daha iyi. → Авантарах. :: Better
• (tr) Daha pahalı. → Хаклӑрах. :: More expensive

Superlatives

• (tr) En keskin. → Чи ҫивӗч. :: Very sharp, sharpest
• (tr) En iyi. → Чи лайӑх. :: Best
• (tr) En güzel. → Чи илемлӗ. :: Most beautiful

Adverbs

• (tr) Son zamanlarda. → Паҫӑp. :: recently
• (tr) Aniden. → Сасаpтӑк. :: suddenly
• (tr) Eskiden. → Авал. :: formerly
• (tr) Her zaman. → Ялан :: always
• (tr) Devamlı olarak. → Пӗpмай. :: continually
• (tr) Bu günlerde. → Ҫак кунсенче. :: nowadays
• (tr) Taraf. → Ен. :: side
• (tr) Yan → Ен. :: side
• (tr) -e doğru → патне(лле) :: direction, towards
• (tr) Içinde → Ӑшӗнче. :: interior, inside
• (tr) Kitaplıktaki kitapın yeri → ? кӗнeкe вырӑнӗ :: place the book in the book case
• (tr) -e rağmen → Пyлин тe :: although
• (tr) Çünkü → мӗншӗн тесен. :: because
• (tr) Ne … ne → ни ... ни :: neither ... nor
• (tr) -da, -de → тата, -та/-тe :: too, also
• (tr) Hem Rusça, hem Çuvaşca. → Выpӑсла та, чӑвашла та. :: Both Russian and Chuvash, i rus i txuvaix

Numerals

• (tr) Yirmi masa. → Ҫирӗм сӗтел. :: Twenty tables
• (tr) Bir çok adam. → Нумай ҫын. :: Many men
• (tr) Beş ev. → Пилӗк пӳрт. :: Five houses

• (tr) Beş tane anahtar. → Пилӗк уҫӑ. :: tane
• (tr) Sekiz tane mendil. → Сакӑр сӑмса тутри. :: tane
• (tr) Elli baş sığır. → Аллӑ пуҫ ӗне. :: baş
• (tr) Yüz baş koyun. → Ҫӗр пуҫ сурӑх. :: baş

• (tr) Üçte bir. → ??? :: частица
• (tr) Yedide dört. → ??? :: частица
• (tr) Yüzde yirmi beş. → ??? :: частица
• (tr) Yüzde yüz. → ??? :: Частица

• (tr) On buçuk kilometre. → Вунӑ километр ҫурӑ. :: buçuk

• (tr) Ben evde yalnız oturuyorum. → Эпӗ килте пӗччен ларатӑп. :: I am sitting alone at home.

Вопросы

• (tr) Bugün bana gelecek misin? → Эсӗ паян ман пата килетӗн-и?

Глаголы

""to be""

• (tr) Evdeyim. → Эпӗ килте. :: I am at home
• (tr) Türküm. → Эпӗ турккӑ. :: I am Turkish
• (tr) Hazırım. → Эпӗ хатӗр. :: I am ready
• (tr) Evde idim. → Эпӗ килтеччӗ. :: I was at home
• (tr) Evdeydim. → Эпӗ килтеччӗ. :: I was at home
• (tr) Türk idi. → Вӑл турккӑччӗ. :: I was Turkish
• (tr) Türktüm. → Эпӗ турккӑччӗ. :: I was Turkish
• (tr) Evde isem. → Эпӗ килте пулсан. :: If I am at home
• (tr) Evdeysem. → Эпӗ килте пулсан. :: If I am at home
• (tr) Türk ise. → Вӑл турккӑ пулсан. :: If he is Turkish
• (tr) Türkse. → Вӑл турккӑ пулсан. :: If he is Turkish
• (tr) Evde idiysem. → Эпӗ килте пулнӑ пулсан. :: If I was at home
• (tr) Evdeydimse. → Эпӗ килте пулнӑ пулсан. :: If I was at home
• (tr) Türk idiyse. → Вӑл турккӑ пулнӑ пулсан. :: If he was Turkish
• (tr) Türktüyse. → Вӑл турккӑ пулнӑ пулсан. :: If he was Turkish
• (tr) Evde imişim. → Эпӗ килте пулнӑ. :: I am said to be at home
• (tr) Evdeymişim. → Эпӗ килте пулнӑ. :: I am said to be at home
• (tr) Türk ümüş. → Вӑл турккӑ пулнӑ. :: He is said to be Turkish
• (tr) Türkmüş. → Вӑл турккӑ пулнӑ. :: He is said to be Turkish
• (tr) Evde imişsem. → Эпӗ килте пулнӑ пулсан. :: I gather that if I am at home
• (tr) Evdeymişsem. → Эпӗ килте пулнӑ пулсан. :: I gather that if I am at home
• (tr) Türk imişse. → Вӑл турккӑ пулнӑ пулсан. :: He gathers that if he is Turkish
• (tr) Türkmüşse. → Вӑл турккӑ пулнӑ пулсан. :: He gathers that if he is Turkish

Negative

• (tr) Evde değilim. → Эпӗ килте мар. :: I am not at home
• (tr) Evde değildim. → Эпӗ килте марччӗ. :: I was not at home
• (tr) Evde değil idim. → Эпӗ килте марччӗ. :: I was not at home
• (tr) Evde değilsem. → Эпӗ килте пулмасан.Эпӗ килте мар пулсан. :: If I am not at home
• (tr) Evde değil isem. → .Эпӗ килте мар пулсан. :: If I am not at home
• (tr) Evde değildiysem. → Эпӗ килте мар пулнӑ пулсан. :: If I was not at home
• (tr) Evde değildimse. → Эпӗ килте мар пулнӑ пулсан. :: If I was not at home
• (tr) Evde değil idiysem. → Эпӗ килте мар пулнӑ пулсан. :: If I was not at home
• (tr) Evde değilmişim. → Эпӗ килте пулман. :: If I was said not to be at home
• (tr) Evde değil imişim. → Эпӗ килте пулман. :: If I was said not to be at home
• (tr) Evde değilmişsem. → Эпӗ килте мар пулнӑ пулсан. Эпӗ килте пулман пулнӑ пулсан. :: I gather that if I am not at home
• (tr) Evde değil imişseim. → Эпӗ килте мар пулнӑ пулсан. Эпӗ килте пулман пулнӑ пулсан. :: I gather that if I am not at home

• (tr) bugün değil, dün geldi. → Вӑл паян мар, ӗнер килчӗ. :: He came yesterday, not today

Interrogative

• (tr) Evde miyim? → Эпӗ килте-и? :: Am I at home?
• (tr) Türk müyüm? → Эпӗ турккӑ-и? :: Am I Turkish?
• (tr) Evde mi idim? → Эпӗ килтеччӗ-и? :: Was I at home?
• (tr) Evde miydim? → Эпӗ килтеччӗ-и? :: Was I at home?

Negative interrogative

• (tr) Evde değil mi idim? → Эпӗ килте марччӗ-и? :: Was I not at home?
• (tr) Evde değil miydim? → Эпӗ килте марччӗ-и? :: Was I not at home?

""the regular verb""

• (tr) Alıyorum. → Илетӗп. :: I am taking
• (tr) Alıyordum. → Илеттӗм. :: I was taking
• (tr) Almıştım. → Илсеттӗм. :: I had took already (for that moment).
• (tr) Alıyorsam. → Эпӗ илсен. :: If I am taking
• (tr) Alıyor idiysem. → Эпӗ илкеленӗ пулсан. :: If I was taking
• (tr) Alıyorduysam. → Эпӗ илеттӗм пулсан. :: If I was taking
• (tr) Alıyordumsa. → Эпӗ илеттӗм пулсан. :: If I was taking
• (tr) Alıyormuşum. → Эпӗ илкеленӗ. :: I am said to be taking
• (tr) Alıyor imişsem. → Эпӗ илкеленӗ пулсан. :: If I am said to be taking
• (tr) Alıyormuşsam. → Эпӗ илкеленӗ пулсан. :: If I am said to be taking

Present II

• (tr) Gelmekteyim. → Килетӗп. :: I am coming
• (tr) Gelmekteydim. → Килеттӗм. :: I was coming

Future I

• (tr) Geleceğim. → Килӗп. :: I shall come
• (tr) Gelecek. → Килӗ. :: He will come
• (tr) Gelecektir. → Килӗ. :: He will come
• (tr) Gelecektim. → Килӗттӗм. :: I was about to come
• (tr) Gelecektim. → Эпӗ килесшӗнччӗ. :: I was about to come
• (tr) Gelecektim. → Манӑн килмеллеччӗ. :: I was about to come
• (tr) Geleceksem. → Эпӗ килсен. :: If I am about to come
• (tr) Gelecek idiysem. → Эпӗ килесшӗнччӗ пулсан. :: If I was about to come
• (tr) Gelecektiysem. → Эпӗ килесшӗнччӗ пулсан. :: If I was about to come
• (tr) Gelecektimse. → Эпӗ килесшӗнччӗ пулсан. :: If I was about to come
• (tr) Gelecek imişim. → Эпӗ килесшӗн пулнӑ. :: I am said to be about to come
• (tr) Gelecekmişim. → Эпӗ килесшӗн пулнӑ. :: I am said to be about to come
• (tr) Gelecek imişsem. → Эпӗ килесшӗн пулнӑ пулсан. :: If I am said to be about to come
• (tr) Gelecekmişsem. → Эпӗ килесшӗн пулнӑ пулсан. :: If I am said to be about to come

Future II

• (tr) Kör olası. → ... :: May he become blind

Aorist/Geniş zaman

• (tr) Yarın gelirım. → ... :: I shall come tomorrow
• (tr) Esma girer, oturur. → ... :: Esma enters, sits
• (tr) Olur mu? → ... :: Is it all right? (lit. 'does it happen?')
• (tr) Olur. → ... :: All right
• (tr) Olmaz. → ... :: Certainly not
• (tr) Başka memleketlerde kazara ölürler; biz kazara yaşıyoruz. → ... :: In other countries they live by accident; we live by accident

• (tr) Gelirim. → ... :: I come
• (tr) Gelirdim. → ... :: I used to come
• (tr) Gelirsem. → ... :: If I come
• (tr) Gelir idiysem. → ... :: If I used to come
• (tr) Gelirdiysem. → ... :: If I used to come
• (tr) Gelirmişim. → ... :: I was said to come
• (tr) Gelir imişsem. → ... :: If I was said to come
• (tr) Gelirmişsem. → ... :: If I was said to come

Miş-past

• (tr) Kar yağmiş. → ... :: Snow has fallen
• (tr) Gelmiştir. → ... :: He came, has come
• (tr) Şehre saat 10'da varmiştik, bürosuna saat 3'te gittik. → ... :: He [had] arrived in the city at 10 and went to his office at 3

• (tr) Gelmişim. → ... :: I gather that I have come
• (tr) Gelmiştir. → ... :: He came, has come
• (tr) Gelmiştim. → Килеттӗм. :: I had come
• (tr) Gelmişsem. → ... :: If I have come
• (tr) Gelmiş idiysem. → ... :: If I had come
• (tr) Gelmiş imişim. → ... :: I was said to have come
• (tr) Gelmişmişim. → ... :: I was said to have come
• (tr) Gelmiş imişsem. → ... :: If I was said to have come

Necessitative

• (tr) Gelmeli. → ... :: One ought to come (impersonal)

• (tr) Gelmeliyim. → ... :: I ought to come
• (tr) Gelmeli idim. → ... :: I had to come
• (tr) Gelmeliydim. → ... :: I had to come
• (tr) Gelmeliymişim. → ... :: They said I ought to come

• (tr) Gelmem gerekirse. → ... :: If I ought to come (lit. 'if my-coming is necessary')
• (tr) Gelmemiz gerektiyse. → ... :: If we had to come (lit. 'if our-coming was necessary')
• (tr) Gelmesi gerekecek. → ... :: He will have to come (lit. 'his-coming will-be-necessary')

Negative

• (tr) Almıyorum. → Илместӗп. :: I am not taking
• (tr) Almıyordum. → Илместӗмччӗ. :: I was not taking
• (tr) Almıyorsam. → Эпӗ илмесен. :: If I am not taking
• (tr) Almıyor idiysem. → Эпӗ илкелемен пулнӑ пулсан. :: If I was not taking
• (tr) Almıyorduysam. → Эпӗ илкелемен пулнӑ пулсан. :: If I was not taking
• (tr) Almıyordumsa. → ... :: If I was not taking
• (tr) Almıyormuşum. → ... :: I am said to be taking
• (tr) Almıyor imişsem. → ... :: If I am said to be taking
• (tr) Almıyormuşsam. → ... :: If I am said to be taking

• (tr) Almakta değilim. → .... :: I am not taking
• (tr) Almakta değildim. → .... :: I was not coming

Future I

• (tr) Gelmiyecek. → .... :: He will not come

Future II

• (tr) Olmyıası. → ... :: May he not become

Aorist/Geniş zaman

• (tr) Gelmem. → ... :: I do not come
• (tr) Gelmezdim. → ... :: I used not to come

Miş-past

• (tr) Gelmemişim. → ... :: I gather that I have not come
• (tr) Gelmemiş imişim. → ... :: I am said not to have come

Necessitative

• (tr) Gelmemeliyim. → ... :: I ought not to come
• (tr) Gelmemeli idim. → ... :: I had not to come
• (tr) Gelmemeliydim. → ... :: I had not to come
• (tr) Gelmemeliymişim. → ... :: They said I ought not to come

Interrogative

• (tr) Alıyor muyum? → .... :: Am I taking?
• (tr) Alıyor muydum? → .... :: Was I taking?
• (tr) Alıyor muymuşum? → .... :: Was I said to be taking?

Future I

• (tr) Gelecek miyim? → .... :: Am I about to come?
• (tr) Gelecek miydim? → .... :: Was I about to come?

Aorist/Geniş zaman

• (tr) Gelir miyim? → ... :: Do I come?
• (tr) Gelir miydim? → ... :: Used I to come

Miş-past

• (tr) Gelmiş miydik? → ... :: Had we come?
• (tr) Gelmemiş imişler mi? → ... :: Are they said to have come

Necessitative

• (tr) Gelmeli mi? → ... :: Should one come? (impersonal)

• (tr) Gelmeli miydiniz? → ... :: Should he come?
• (tr) Gelmeli idim? → ... :: Should I had to come?

Interrogative negative

• (tr) Almıyor muyum? → .... :: Am I not taking?
• (tr) Almıyor muydum? → .... :: Was I not taking?
• (tr) Almıyor muymuşum? → .... :: Was I said not to be taking?

Future I

• (tr) Gelmiyecek miyim? → .... :: Am I not about to come?
• (tr) Gelmiyecek miymişim? → .... :: Am I said not to be about to come?

Aorist/Geniş zaman

• (tr) Gelmez miyim? → ... :: Do I not come?

Miş-past

• (tr) Gelmemiş miydik? → ... :: Had we not come?

Necessitative

• (tr) Gelmemeli miydik? → ... :: Should we not have come?

деепричастия

• (tr) İşimizi bitirip sinemaya gittik. → Ӗҫӗмӗрсене пӗтерсе кинона кайрӑмӑр. :: Закончив свою работу, мы пошли в кино.
• (tr) Otobüse binerek eve gittim. → Автобус ҫине ларса киле кайрӑм. :: Сев в автобус, я поехал домой.
• (tr) Ali çalışırken konuşmaz. → Али ҫинӗ чух калаҫмасть. :: Али не разговаривает во время работы.
• (tr) Buraya gelirken bir şey gördün mü? → Кунта килнӗ чух мӗн те пулин куртӑн-и? :: Ты что-нибудь заметил, когда шёл сюда?
• (tr) Ali bahçede oynadığı zaman kardeşi evde derslere ҫalışıyor. → Али садра вылянӑ вӑхӑтра унӑн шӑллӗ пӳртре урокӗсене тӑвать. :: Когда Али играет в саду, его брат готовит дома уроки.
• (tr) Sabah olunca yola çıktık. → Каҫ пулсассӑн ҫула тухрӑмӑр. :: Мы пустились в путь, как только настало утро.
• (tr) Gece olmayınca yıldız görünmez. → Каҫ пулмасӑр ҫӑлтар курӑнмасть. :: Пока не настанет ночь, звезд не видно.
• (tr) Elmasını elinde tutamayınca çocuk bağırdı. → Пан улмине аллинче тытаймасӑр ача кӑшкӑрса ячӗ. :: Не сумев удержать в руках яблоко, ребенок закричал.
• (tr) Çocuk derse geldiği halde hazır değildi. → Ача урока килнӗ пулсан та хатӗр марччӗ. :: Хоть и ребенок пришел на урок, он не был готов.
• (tr) Orta okulu bitirdikten sonra enstitüye gireceğim. → Вӑтам шкула пӗтернӗ хыҫҫӑн института вӗренме кӗретӗп. :: По окончании средней школы я поступлю в институт.
• (tr) Eve girmeden önce mağazaya gittim. → Киле кӗриччен малтан лавккана кайса килтӗм. :: Я сходила в магазин перед тем, как зашла домой.
• (tr) Öğretmen anlattıkça merakımız atıyordu. → Вӗрентекен вуланӑҫемӗн кӑсӑклӑх ӳссе пыратчӗ. :: чем больше объяснял преподаватель, тем больше возрастал интерес.
• (tr) Annem telefon etmedikçe evden çıkmam. → Анне шӑнкӑравламасӑр килтен тухмастӑп. :: Я не выйду из дома, пока не позвонит мать.
• (tr) Bir şey söylemeden gitti. → Нимӗн каламасӑр кайрӗ. :: Он ушёл ничего не сказав.
• (tr) Ayşe hastalanalı tam bir sene olmuştu. → Айше чирленӗренпе пӗр ҫул иртрӗ. :: С тех пор, как заболела Айше, прошел уже год.
• (tr) Ben Moskovadan geldikten beri bir ay geçti. → Эпӗ Мускавран килнӗренпе пӗр уйӑх иртрӗ. :: Прошел месяц с тех пор, как я вернулась из Москвы.
• (tr) Babası evden çıkar çıkmaz kızı ağlamaya başladı. → Ашшӗ килтен тухнӑ тухман хӗрӗ йӗме пуҫларӗ. :: Девочка заплакала, как только её отец вышел из дома.
• (tr) ??? → ???
• (tr) ??? → ???

Syntax

• (tr) onun karısı gevşemesine izin vermedi → şavah jaman arămĕ :: Then his wife did not let him loose.
• (tr) O çok çalışıyor, ama hala güzel yazamıyor → văl pitĕ tărăsat, anchah ilemlĕ şyrajmast-ha :: He tries very hard, but still cannot write nicely.
• (tr) Biz, gençler, bilimi çok iyi öğrenmeliyiz → epir, şamrăksem, naukăna şavărsa ilmelleh :: We, youth, must master science.
• (tr) Bu John'un kitabı → Ку Иванӑн кĕнеки. :: This book is John‘s.
• (tr) Peter'in kitabını aldım, seninkisini değil → epĕ Petĕrĕn kĕnekine iltĕm, sanănne mar :: I took Peter‘s book, not yours
• (tr) Müzikle ilgileniyorum → Эпĕ музыкăпа интересленетĕп. :: I am interested in music
• (tr) Akşam gel → (Эсĕ) каçпа кил. :: Come in the evening
• (tr) Takım liderini bir ödülle ödüllendirdiler. → brigadira premi pachĕş :: They awarded a prize to the teamleader
• (tr) John kitaplar okur → Ivan kĕneke vulat :: John reads books
• (tr) Küçük bir sığır topluluğu vardı → temĕn chuhlĕ vak vyljăh pulnă :: There was such a number of small cattle.///////////////
• (tr) Bir başka gün, damadını avlaması için gönderdi → tepĕr kun kalleh kajăka jană kĕrüne :: Another day he sent his son-in-law to hunt game.
• (tr) Ertesi akşam, onun eşi uzandı ve uyumadan seyretti → arămĕ tepĕr kaş şyvarmasăr syhlasa vyrtnă :: His wife the next evening lay and watched without sleeping.
• (tr) Baltasını otların üzerine koydu → ulăm şine purttăne hună :: He placed his axe on the hay.
• (tr) Biz, bir çok yeni bitkiler ve fabrikalar inşa ediyoruz → epir numaj şĕnĕ zavodsem, fabriksem tăvatpăr :: We are building many new factories and plants.
• (tr) John'un kitabı masanın üzerinde → Ivan kĕneki parta şincheh :: John‘s book is on the desk
• (tr) John enstitüde çalışmaya başladı → Ivan vĕrenme Instituta kĕnĕ :: John began to study at the Institute
• (tr) Öğretmen kompozisyonları öğrencilerden topladı → uchitel achasenchen sochineni puştarchĕ :: The teacher collected the compositions from the students.
• (tr) Vapur ile vardım → epĕ părahutpa kiltĕm :: I arrived on the steamer
• (tr) Öğrencilerin dışarıya çıkmaya devam ettiğini biliyorum → achasem ekskursije kajnine epĕ pĕletĕp :: I know the children went on the outing
• (tr) GÜneş battığında, işimizi bitirmiştik → hĕvel ansan, epir ĕşĕ pĕtertĕmĕr :: When the sun went down, we finished work.