Kazakh and Tatar/Pending tests

From Apertium
Jump to navigation Jump to search

Some of the example sentences were taken from [1], some from [2], some grew out from discussions with firespeaker on IRC.

Cases

Instrumental case of nouns is translated into Tatar with /noun in nominativ + белән/,
instrumental case of (personal) pronouns with /personal pronoun in genitiv + белән/.
  • (kaz) Менімен. → Минем белән.
  • (kaz) Сенімен. → Синең белән.
  • (kaz) Онымен. → Аның белән.
  • (kaz) Бізбен. → Безнең белән.
  • (kaz) Сендермен. → Сезнең белән.
  • (kaz) Олармен. → Безнең белән.
  • (kaz) Сізбен. → Сезнең белән.
  • (kaz) Сіздермен. → Сезнең белән.

Postpositions

.nom + post <-> .nom + post

(үшін, туралы, бойынша, бойы, сайын, арқылы)

  • (kaz) Уқу үшiн. → Уку өчен. :: Для учебы
  • (kaz) Кiм үшiн? → Кем өчен? :: Для кого?
prn.pers.nom + post <-> prn.pers.gen + post

(үшін, туралы)

  • (kaz) Ол үшiн үй салынған. → Аның өчен өй салынган. :: Для него построен дом
  • (kaz) Сен үшiн. → Синең өчен. :: Ради тебя
.ins + post <-> .nom + белән + post

(бірге)

  • (kaz) Анармен бiрге. → Анар белән бергә. :: С Анарой
  • (kaz) Қызбен бiрге. → Кыз белән бергә. :: С девушкой
prn.pers.ins + post <-> prn.pers.gen + белән + post

(бірге)

  • (kaz) Сенiмен бiрге. → Синең белән бергә. :: С тобой

Tatar postpositions which govern nominative case of nouns (and other substantivized stuff) but genitive case of personal and demonstrative pronouns

*.nom + post <-> *.nom + post

(үшін, туралы, бойынша, бойы, сайын, арқылы etc.)

  • (kaz) Уқу үшін. → Уку өчен. :: Для учебы
  • (kaz) Кім үшін? → Кем өчен? :: Для кого?


prn.pers.nom + post <-> prn.pers.gen + post

(үшін, туралы)

  • (kaz) Ол үшін өй салынған. → Аның өчен өй салынган. :: Для него построен дом
  • (kaz) Сен үшін. → Синең өчен. :: Ради тебя


prn.dem.nom + post <-> prn.dem.gen + post

Pronouns

Personal

  • (kaz) Ол биік тас қамалда тұрғысы келеді. → Аның биек таш пулатта торасы килә. :: биек\зур check

Verbs

Participles

  • (kaz) Мен сөйлескелі келдім. → Мин сөйләшергә килдем. :: Я поговорить пришёл.
  • (kaz) Ол тақтаға жауап бергелі шықты. → Ул тактага җавап бирергә чыкты. :: Он к доске отвечать вышел.

Other

  • (kaz) Мен көретін кітап. → Мин күрә торган китап.
  • (kaz) Көретін кітап. → Күрер китап.
  • (kaz) Есек үйіне апаратын жолды таппай тұр, көмектесіп жібер. → Ишәк өенә илтә торган юлны тапмый тора, булышып җибәр.
  • (kaz) Бізге осы өй де жететін еді ғой, – дейді балықшы күмілжіп. → Безгә шушы өй дә җитәр иде бит, – диде балыкчы киреләнеп. :: ?бит, ?киреләнеп
  • (kaz) Фирма 1992 жылы кұрылды. → Фирма 1992 елда корылды. :: The company was established in 1992.
  • Украинаның біріккен оппозициялық күштері президент Виктор Януковичтің үстінен "өз халқына қарсы қылмыстар жасады" деген айыппен ұжымдық шағым түсіретіндерін мәлімдеді. -- Украинаның берләшкән оппозиция көчләре президент Виктор Янукович өстеннән "үз халкына каршы гамәлләр кылды" дигән гаеп белән коллектив шикаять бирәчәкләрен мәгълүм итте.

Postadverbs

  • (kaz) Ұзақ ойламай-ақ. → Озак уйламый гына. :: не долго думая
  • (kaz) Осы-ақ па? → Шушы гынамы? :: только и всего?
  • (kaz) Мұны өзім-ақ істедім. → Моны үзем генә эшләдем. :: я сам сделал это (без постороннней помощи)

but consider

  • (kaz) Сондай-ақ. → Шулай ук. :: а также

Other

.ins + post <-> .nom + белән + post

(бірге)

This has nothing to do with postpositions - Kazakh instrumental case is always translated with *.nom + "белән" (there is a rule for that) - but let's test it once more.

  • (kaz) Анармен бірге. → Анар белән бергә. :: С Анарой
  • (kaz) Қызбен бірге. → Кыз белән бергә. :: С девушкой


prn.pers.ins + post <-> prn.pers.gen + белән + post

(бірге)

Here, again, a better idea is to modify that rule for instrumental case, so that it translates Kazakh prn.{pers,dem}.ins with prn.{pers,dem}.gen + "белән".

  • (kaz) Сенімен бірге. → Синең белән бергә. :: С тобой