Difference between revisions of "Tatar/Pronouns"

From Apertium
Jump to navigation Jump to search
 
(10 intermediate revisions by 2 users not shown)
Line 1: Line 1:
 
== Demonstrative pronouns ==
 
== Demonstrative pronouns ==
   
=== Demonstrative pronuns, which substitute nouns and adjectives ===
+
<s>=== Demonstrative pronuns, which substitute nouns and adjectives ===</s>
   
 
{|class="wikitable"
 
{|class="wikitable"
 
|-
 
|-
! nom !! <nom> !! бу !! шул !! шушы !! теге !! ул !! !! мондый !! шундый !! шушындый !! тегенди !! андый
+
! nom !! <nom> !! бу !! шул !! шушы !! теге !! ул !! !! мондый !! шундый !! шушындый !! тегенди !! андый !! кайсы
 
|-
 
|-
 
! gen
 
! gen
 
! <gen>
 
! <gen>
| моның || шуның || шушының || тегенең || аның || || мондыйның || шундыйның || шушындыйның || тегендинең || андыйның
+
| моның || шуның || шушының || тегенең || аның || || мондыйның || шундыйның || шушындыйның || тегендинең || андыйның ||
 
|-
 
|-
 
! dat
 
! dat
 
! <dat>
 
! <dat>
| моңа || шуңа || шушыңа || тегеңә || аңа || || мондыйга || шундыйга || шушындыйга || тегендигә || андыйга
+
| моңа || шуңа || шушыңа || тегеңә || аңа || || мондыйга || шундыйга || шушындыйга || тегендигә || андыйга ||
 
|-
 
|-
 
! acc
 
! acc
 
! <acc>
 
! <acc>
| моны || шуны || шушыны || тегене || аны || || мондыйны || шундыйны || шушындыйны || тегендине || андыйны
+
| моны || шуны || шушыны || тегене || аны || || мондыйны || шундыйны || шушындыйны || тегендине || андыйны ||
 
|-
 
|-
 
! loc
 
! loc
 
! <loc>
 
! <loc>
| монда || шунда || шушында || тегендә || анда || || мондыйда || шундыйда || шушындыйда || тегендидә || андыйда
+
| монда || шунда || шушында || тегендә || анда || || мондыйда || шундыйда || шушындыйда || тегендидә || андыйда ||
 
|-
 
|-
 
! abl
 
! abl
 
! <abl>
 
! <abl>
| моннан || шуннан || шушыннан || тегеннән || аннан || || мондыйдан || шундыйдан || шушындыйдан || тегендидән || андыйдан
+
| моннан || шуннан || шушыннан || тегеннән || аннан || || мондыйдан || шундыйдан || шушындыйдан || тегендидән || андыйдан ||
 
|-
 
|-
 
! pl
 
! pl
 
! <pl> N-INFL-COMMON ?
 
! <pl> N-INFL-COMMON ?
| болар || шулар || шушылар || тегеләр || алар || || мондыйлар || шундыйлар || шушындыйлар || тегендиләр || андыйлар
+
| болар || шулар || шушылар || тегеләр || алар || || мондыйлар || шундыйлар || шушындыйлар || тегендиләр || андыйлар ||
 
|-
 
|-
 
! pos stem
 
! pos stem
  +
! +POSSESSION
  +
| бу+ || шуны+ || шушы+ || теге+ || аны+ || || мондый+ || шундый+ || шушындый+ || тегендий+ || андый+ ||
  +
|-
  +
! pos
 
! <px3sp>
 
! <px3sp>
| бусы || шунысы || шушысы || тегесе || анысы || || мондые || шундые || шушындые || тегендие || андые
+
| бусы || шунысы || шушысы || тегесе || анысы || || мондые || шундые || шушындые || тегендие || андые ||
 
|-
 
|-
 
! like/as such
 
! like/as such
 
! <sim><ref>I'd say these are possible (were found in the corpus too, but all sound archaic and strange)</ref>
 
! <sim><ref>I'd say these are possible (were found in the corpus too, but all sound archaic and strange)</ref>
| мондай || шундай || --- || --- || андай || || --- || --- || --- || --- || ---
+
| мондай || шундай || --- || --- || андай || || ---<ref>Nominal pronouns take this ending "easily" and are quite common (i.e. кемдәй, нәрсәдәй), but "шундыйдай" etc are, although imaginable in a spoken conversation, very rare. No occurence in the corpus</ref> || --- || --- || --- || --- || кандай (?)
 
|-
 
|-
 
! locative attribute, relativized locative
 
! locative attribute, relativized locative
 
! <locattr>
 
! <locattr>
| мондагы || шундагы || шушындагы || тегендәге || андагы || --- <ref>pronoun <adj><subst><locattr> is theoretically possible, but sounds strange; not found in corpus too</ref> || --- || --- || --- || --- || ||
+
| мондагы || шундагы || шушындагы || тегендәге || андагы || || --- <ref>pronoun <adj><subst><locattr> is theoretically possible, but sounds strange; not found in corpus too</ref> || --- || --- || --- || --- ||
  +
|-
 
! !! !! бу !! шул !! шушы !! теге !! ул
 
|-
 
|-
 
! such way
 
! such way
! <adv>?
+
! <adv>/<advl>?
| былай || осылай || олай || солай || || || || || || || || қалай
+
| болай || шулай || шушылай || тегеләй || алай || || || || || || || калай
 
|-
 
|-
! so much
+
! so much/till that time
 
!
 
!
| мұнша || осынша || онша || сонша || || || || || || || || қанша
+
| монча<ref>Only dialectal variant</ref> || --- || --- || --- || --- || || || || || || || канча
 
|-
 
|-
  +
! reason
! in such a manner
 
! <adv>?
+
! <reas>?
  +
| --- || шунлыктан<ref>Let's add it just as <cnjsub> or <cnjadv></ref> || --- || --- || --- ||
| былайша || осылайша || олайша || солайша || || || || || || || || қалайша
 
 
|-
 
|-
  +
|}
!
 
  +
!
 
  +
== Interrogative pronouns ==
| мұншалық || осыншалық || оншалық || соншалық || || || || || || || || қаншалық
 
  +
  +
{|class="wikitable"
 
|-
 
|-
  +
! nom !! <nom> !! кем !! нәрсә !! ни !! !! нинди !! ничә <ref>adding as <nowiki><num></nowiki></ref>
!
 
!
 
| мұншалықты || осыншалықты || оншалықты || соншалықты || || || || || || || ||
 
 
|-
 
|-
  +
! gen
!
 
!
+
! <gen>
  +
| кемнең || нәрсәнең || нинең || || ниндинең || ничәнең
| мұншама || осыншама || оншама || соншама || || || || || || || ||
 
 
|-
 
|-
  +
! dat
! in such an event
 
! <sim><loc>?
+
! <dat>
  +
| кемгә || нәрсәгә || нигә || || ниндигә || ничәгә
| мұндайда || осындайда || || || || || || || || || ||
 
 
|-
 
|-
! verb
+
! acc
! <v><tv>
+
! <acc>
  +
| кемне || нәрсәне || нине || || ниндине || ничәне
| бүйт- || || өйт- || сөйт- || || || || || || || || қайт-
 
 
|-
 
|-
! reason
+
! loc
! <reas>?
+
! <loc>
  +
| кемдә || нәрсәдә || нидә || || ниндидә || ничәдә
| || ондықтан || || сондықтан || || || || || || || ||
 
 
|-
 
|-
  +
! abl
! !! !! бу !! шул !! шушы !! теге !! ул
 
  +
! <abl>
  +
| кемнән || нәрсәдән || нидән || || ниндидән || ничәдән
  +
|-
 
! pl
  +
! <pl> N-INFL-COMMON ?
  +
| кемнәр || нәрсәләр || ниләр || || ниндиләр || ничәләр
  +
|-
  +
! pos stem
  +
! +POSSESSION
  +
| кем+ || нәрсә+ || ни+ || || нинди+ || ничә
  +
|-
  +
! pos
  +
! <px3sp>
  +
| кеме || нәрсәсе || ние || || ниндие || ничәсе
 
|-
 
|-
 
! like/as such
 
! like/as such
  +
! <sim>
! <sim><ref>I'd say these are possible (were found in the corpus too, but all sound archaic and strange)</ref>
 
| мондай || шундай || --- || --- || андай
+
| кемдәй || нәрсәдәй || нинди (нидәй) (?) || || --- || ---
  +
|-
  +
! locative attribute, relativized locative
  +
! <locattr>
  +
| кемдәге || нәрсәдәге || нидәге || || ниндидәге || ничәдәге
  +
|-
  +
! reason
  +
! <reas>?
  +
| --- || --- || нилектән || || --- || ---
 
|-
 
|-
 
 
|}
 
|}
  +
  +
== Reflexive pronouns ==
   
 
== Notes ==
 
== Notes ==
 
* Илсөяр шундый каты кычкырды, инде егерме-утыз адым китеп өлгергән рота командиры туктап артына борылды. (Г. Гобәй)
 
* Илсөяр шундый каты кычкырды, инде егерме-утыз адым китеп өлгергән рота командиры туктап артына борылды. (Г. Гобәй)
** pronoun <adj><advbl>
+
** pronoun <adj><advl>
   
 
<references/>
 
<references/>
 
* also (itj?): әні/әне, міне
 

Latest revision as of 14:10, 5 May 2012

Demonstrative pronouns[edit]

=== Demonstrative pronuns, which substitute nouns and adjectives ===

nom <nom> бу шул шушы теге ул мондый шундый шушындый тегенди андый кайсы
gen <gen> моның шуның шушының тегенең аның мондыйның шундыйның шушындыйның тегендинең андыйның
dat <dat> моңа шуңа шушыңа тегеңә аңа мондыйга шундыйга шушындыйга тегендигә андыйга
acc <acc> моны шуны шушыны тегене аны мондыйны шундыйны шушындыйны тегендине андыйны
loc <loc> монда шунда шушында тегендә анда мондыйда шундыйда шушындыйда тегендидә андыйда
abl <abl> моннан шуннан шушыннан тегеннән аннан мондыйдан шундыйдан шушындыйдан тегендидән андыйдан
pl <pl> N-INFL-COMMON ? болар шулар шушылар тегеләр алар мондыйлар шундыйлар шушындыйлар тегендиләр андыйлар
pos stem +POSSESSION бу+ шуны+ шушы+ теге+ аны+ мондый+ шундый+ шушындый+ тегендий+ андый+
pos <px3sp> бусы шунысы шушысы тегесе анысы мондые шундые шушындые тегендие андые
like/as such <sim>[1] мондай шундай --- --- андай ---[2] --- --- --- --- кандай (?)
locative attribute, relativized locative <locattr> мондагы шундагы шушындагы тегендәге андагы --- [3] --- --- --- ---
бу шул шушы теге ул
such way <adv>/<advl>? болай шулай шушылай тегеләй алай калай
so much/till that time монча[4] --- --- --- --- канча
reason <reas>? --- шунлыктан[5] --- --- ---

Interrogative pronouns[edit]

nom <nom> кем нәрсә ни нинди ничә [6]
gen <gen> кемнең нәрсәнең нинең ниндинең ничәнең
dat <dat> кемгә нәрсәгә нигә ниндигә ничәгә
acc <acc> кемне нәрсәне нине ниндине ничәне
loc <loc> кемдә нәрсәдә нидә ниндидә ничәдә
abl <abl> кемнән нәрсәдән нидән ниндидән ничәдән
pl <pl> N-INFL-COMMON ? кемнәр нәрсәләр ниләр ниндиләр ничәләр
pos stem +POSSESSION кем+ нәрсә+ ни+ нинди+ ничә
pos <px3sp> кеме нәрсәсе ние ниндие ничәсе
like/as such <sim> кемдәй нәрсәдәй нинди (нидәй) (?) --- ---
locative attribute, relativized locative <locattr> кемдәге нәрсәдәге нидәге ниндидәге ничәдәге
reason <reas>? --- --- нилектән --- ---

Reflexive pronouns[edit]

Notes[edit]

  • Илсөяр шундый каты кычкырды, инде егерме-утыз адым китеп өлгергән рота командиры туктап артына борылды. (Г. Гобәй)
    • pronoun <adj><advl>
  1. I'd say these are possible (were found in the corpus too, but all sound archaic and strange)
  2. Nominal pronouns take this ending "easily" and are quite common (i.e. кемдәй, нәрсәдәй), but "шундыйдай" etc are, although imaginable in a spoken conversation, very rare. No occurence in the corpus
  3. pronoun <adj><subst><locattr> is theoretically possible, but sounds strange; not found in corpus too
  4. Only dialectal variant
  5. Let's add it just as <cnjsub> or <cnjadv>
  6. adding as <num>