Difference between revisions of "North Saami - South Saami morphological issues"

From Apertium
Jump to navigation Jump to search
 
(23 intermediate revisions by one other user not shown)
Line 1: Line 1:
 
==Cases==
 
==Cases==
   
===Loc > Ine vs. Ela===
+
===Loc => Ine vs. Ela===
*default: Ine
+
#default: Ine
*verb: båetedh => Ela
+
#båetedh+V and other similar movement verbs => Ela
*Sg+Loc Sg+Ill => Sg+Ela Sg+Ill:
+
#@N< @Num< @Pron< => Ela
  +
#N+Sg+Loc N+Sg+Ill => N+Sg+Ela N+Sg+Ill
  +
*verb: boahtit+V N+Sg/Pl+Loc =>båetedh+V N+Sg/Pl+Ela
  +
**Oahppit '''bohte''' lullisámi '''guovllus''' ja '''Romssas''' ja '''Finnmárkkus'''.
  +
**Learohkh '''bøøtin''' åarjelhsaemien '''dajvijste''' jih '''Romseste''' jih '''Finnmarhkeste'''.
  +
* čálus+N girji+Sg+Loc => tjaalege+N gærja+N+Sg+Ela
  +
**'''Čálus''' Sámi skuvlahistorjá-'''girjjis''' . - the analysis should give @N< for girjjis
  +
**'''Tjaalege''' Saemien skuvlevaajese-'''gærjeste'''.
  +
* govva+N leat+V/váldit+V N+Sg+Loc => guvvie+N N+Sg+Ela
  +
**Dát '''govva''' lea '''čoahkkimis''' 1930. - the analysis should give @N< for čoahkkimis
  +
**Daate '''guvvie tjåangkoste''' 1930.
  +
*Sg+Loc Sg+Ill => N+Sg+Ela N+Sg+Ill:
 
**Skuvla ja oahpaheaddji daguhit máhtu, kultuvrra ja árvvuid '''buolvvas bulvii'''.
 
**Skuvla ja oahpaheaddji daguhit máhtu, kultuvrra ja árvvuid '''buolvvas bulvii'''.
 
**Skuvle jïh lohkehtæjja daajroem, kultuvrem jïh aarvoeh '''boelveste boelvese''' sertiestieh.
 
**Skuvle jïh lohkehtæjja daajroem, kultuvrem jïh aarvoeh '''boelveste boelvese''' sertiestieh.
*akte A+Superl Pl+Ela
+
*okta A+Superl+Attr/máŋga+Num+Sg+Loc+Attr/oassi+Sg+Num N+Pl+Loc
  +
**okta A+Superl+Attr N+Pl+Loc => akte A+Superl+Attr N+Pl+Ela
**Skuvla lea '''okta''' min '''deháleamos servodatásahusain'''.
 
**Skuvle lea '''akte''' mijjen '''vihkielommes institusjovnijste'''.
+
***Skuvla lea '''okta''' min '''deháleamos servodatásahusain'''.
  +
***Skuvle lea '''akte''' mijjen '''vihkielommes institusjovnijste'''.
  +
**okta máŋga+Num+Sg+Loc+Attr N+Sg+Loc => akte gellie+Num+Pl+Ela N+Pl+Ela
  +
***Oahpahuslága láhkaásahus § 7-1 molssaevttolaš oahpahusvugiid birra, daddjo ahte gáiddusoahpahus lea '''okta máŋga molssaeavttus'''.
  +
***Mieriedimmesne ööhpehtimmielaakese § 7 -1 alternatijve lïerehtimmievuekiej bïjre, dle maajhööhpehtimmie '''akte gellijste alternatijvijste'''.
  +
*oassi+N+Sg/oassi+N+Ess N+Sg+Loc => bielie+N+Sg N+Sg+Ela
  +
**Dat lea '''oassin giellaprográmmas''' ii-sámegiela hubmi olbmuid várás davvi-, julev- ja lullisámi guovlluin.
  +
**Dïhte '''bielie gïeleprogrammeste''' dejtie almetjidie mah eah saemien soptsesth, noerhte, - julev- jïh åarjelsaemien dajvesne.
  +
  +
===N+Sg+Gen rájes+Po => N+Sg+Ela===
  +
**Viidáset lea rávisolbmuin oahpahuslága § 4A-3 mielde vuoigatvuohta oažžut joatkkaoahpu dan '''jagi rájes''' go devdet 25 jagi.
  +
**Vijriesåbpoe dle geerve almetjh Ööhpehtimmielaaken § 4A-3 mietie reaktam utnieh jåarhkelïerehtimmiem åadtjodh dehtie '''jaepeste''' dah 25 jaepieh illieh.
   
 
==Adjectives==
 
==Adjectives==
Line 15: Line 37:
 
===boahtte+A+Attr===
 
===boahtte+A+Attr===
 
*sme: '''boahtte''' has only one form boahtte+A+Attr: boahtte jahki, boahtte jagi, boahtte jahkái
 
*sme: '''boahtte''' has only one form boahtte+A+Attr: boahtte jahki, boahtte jagi, boahtte jahkái
  +
*sma: '''båetije''' has A+Sg+Case and should agree with the noun:
*sma: '''båetije''' has two forms: båetije båetije+A+Attr and båetijen båetije+A+Gen+Attr: båetije jaepie (default), båetijen jaepien, båetijen jaepiem, båetijen jaapan (when noun is Sg Gen, Sg Ill, Sg Acc)
 
  +
**båetije båetije+A+Sg+Nom
  +
**båetijen båetije+A+Sg+Gen
  +
**båetijen båetije+A+Sg+Ill and so on
 
*båetije jaepie (default), båetijen jaepien, båetijen jaepiem, båetijen jaapan (when noun is Sg Gen, Sg Ill, Sg Acc)
   
[[Category:North Sámi and South Sámi|Morphological issues]]
+
[[Category:North Saami and South Saami|Morphological issues]]

Latest revision as of 07:02, 10 December 2015

Cases[edit]

Loc => Ine vs. Ela[edit]

  1. default: Ine
  2. båetedh+V and other similar movement verbs => Ela
  3. @N< @Num< @Pron< => Ela
  4. N+Sg+Loc N+Sg+Ill => N+Sg+Ela N+Sg+Ill
  • verb: boahtit+V N+Sg/Pl+Loc =>båetedh+V N+Sg/Pl+Ela
    • Oahppit bohte lullisámi guovllus ja Romssas ja Finnmárkkus.
    • Learohkh bøøtin åarjelhsaemien dajvijste jih Romseste jih Finnmarhkeste.
  • čálus+N girji+Sg+Loc => tjaalege+N gærja+N+Sg+Ela
    • Čálus Sámi skuvlahistorjá-girjjis . - the analysis should give @N< for girjjis
    • Tjaalege Saemien skuvlevaajese-gærjeste.
  • govva+N leat+V/váldit+V N+Sg+Loc => guvvie+N N+Sg+Ela
    • Dát govva lea čoahkkimis 1930. - the analysis should give @N< for čoahkkimis
    • Daate guvvie tjåangkoste 1930.
  • Sg+Loc Sg+Ill => N+Sg+Ela N+Sg+Ill:
    • Skuvla ja oahpaheaddji daguhit máhtu, kultuvrra ja árvvuid buolvvas bulvii.
    • Skuvle jïh lohkehtæjja daajroem, kultuvrem jïh aarvoeh boelveste boelvese sertiestieh.
  • okta A+Superl+Attr/máŋga+Num+Sg+Loc+Attr/oassi+Sg+Num N+Pl+Loc
    • okta A+Superl+Attr N+Pl+Loc => akte A+Superl+Attr N+Pl+Ela
      • Skuvla lea okta min deháleamos servodatásahusain.
      • Skuvle lea akte mijjen vihkielommes institusjovnijste.
    • okta máŋga+Num+Sg+Loc+Attr N+Sg+Loc => akte gellie+Num+Pl+Ela N+Pl+Ela
      • Oahpahuslága láhkaásahus § 7-1 molssaevttolaš oahpahusvugiid birra, daddjo ahte gáiddusoahpahus lea okta máŋga molssaeavttus.
      • Mieriedimmesne ööhpehtimmielaakese § 7 -1 alternatijve lïerehtimmievuekiej bïjre, dle maajhööhpehtimmie akte gellijste alternatijvijste.
  • oassi+N+Sg/oassi+N+Ess N+Sg+Loc => bielie+N+Sg N+Sg+Ela
    • Dat lea oassin giellaprográmmas ii-sámegiela hubmi olbmuid várás davvi-, julev- ja lullisámi guovlluin.
    • Dïhte bielie gïeleprogrammeste dejtie almetjidie mah eah saemien soptsesth, noerhte, - julev- jïh åarjelsaemien dajvesne.

N+Sg+Gen rájes+Po => N+Sg+Ela[edit]

    • Viidáset lea rávisolbmuin oahpahuslága § 4A-3 mielde vuoigatvuohta oažžut joatkkaoahpu dan jagi rájes go devdet 25 jagi.
    • Vijriesåbpoe dle geerve almetjh Ööhpehtimmielaaken § 4A-3 mietie reaktam utnieh jåarhkelïerehtimmiem åadtjodh dehtie jaepeste dah 25 jaepieh illieh.

Adjectives[edit]

boahtte+A+Attr[edit]

  • sme: boahtte has only one form boahtte+A+Attr: boahtte jahki, boahtte jagi, boahtte jahkái
  • sma: båetije has A+Sg+Case and should agree with the noun:
    • båetije båetije+A+Sg+Nom
    • båetijen båetije+A+Sg+Gen
    • båetijen båetije+A+Sg+Ill and so on
  • båetije jaepie (default), båetijen jaepien, båetijen jaepiem, båetijen jaapan (when noun is Sg Gen, Sg Ill, Sg Acc)