Difference between revisions of "Aymara"

From Apertium
Jump to navigation Jump to search
 
(11 intermediate revisions by 2 users not shown)
Line 1: Line 1:
  +
{{Language
  +
|native_name=Aymar aru
  +
|english_name=Aymara
  +
|family=Aymaran
  +
|iso639_1=ay
  +
|iso639_2=aym
  +
|iso639_3=aym
  +
|incubator=apertium-ay-es.ay.dix
  +
}}
  +
 
{{TOCD}}
 
{{TOCD}}
  +
 
==Tagset==
  +
 
;Categorias
  +
 
Nombre, Verbo
  +
 
;Numero
  +
 
Singular, Plural
  +
 
;Casos
  +
 
Nominativo, Acusativo, Ilativo, Ablativo, Locativo, Instrumental, Benefactivo, Genitivo, Limitativo, Causal, Comparativo, Interactivo
  +
 
==Morphotactics==
  +
 
ROOT (-/+ PLURAL) (-/+ PRN.POS) (-/+ CASE)
  +
 
==Vocabulary==
  +
  +
*anu — el perro,
  +
*warawara — la estrella,
  +
*ikiña — la cama,
  +
*tunqu — el maiz,
  +
*t'ant'a — el pan,
  +
*nayra — el ojo,
  +
*punku — la puerta,
  +
*thaki — el camino,
  +
*uma — el agua,
  +
*aka — la piedra
  +
*mara — el año
  +
  +
==Resources==
  +
  +
* [http://es.wiktionary.org/wiki/Categoría:Aimara Wiktionary > Categoría:Aimara]
  +
* [https://books.google.com/books?hl=en&lr=&id=-XlFAQAAIAAJ&oi=fnd&pg=PA4&dq=aymara&ots=qt-S_gABOU&sig=4v8L7Xzon_zuemid8uQ2-ZJ0JvQ#v=onepage&q&f=false] possibly scrapeable though rather old (1879) dictionary
  +
  +
==Example inflection==
   
 
{|class=wikitable
 
{|class=wikitable
Line 18: Line 67:
 
|'''utapana''' || <u>uta</u>-pa-na || n.sg+prn.pos.p2.sg+loc || en su casa
 
|'''utapana''' || <u>uta</u>-pa-na || n.sg+prn.pos.p2.sg+loc || en su casa
 
|-
 
|-
|'''utaru''' || <u>uta</u>-ru || n.sg.acc || al casa
+
|'''utaru''' || <u>uta</u>-ru || n.sg.acc || a (la) casa
 
|-
 
|-
 
|'''utamata''' || <u>uta</u>-ma-ta || n.sg+prn.pos.p2.sg+abl || salgo de tu casa
 
|'''utamata''' || <u>uta</u>-ma-ta || n.sg+prn.pos.p2.sg+abl || salgo de tu casa
Line 24: Line 73:
 
|'''utana''' || <u>uta</u>-na || n.sg.loc || en casa
 
|'''utana''' || <u>uta</u>-na || n.sg.loc || en casa
 
|-
 
|-
|'''utana''' || <u>uta</u>-na || n.sg.gen || de casa<br/>Luisna utapa &mdash; la casa de Luis.
+
|'''utana''' || <u>uta</u>-na || n.sg.gen || de casa<br/>Luisan utapa &mdash; la casa de Luis.
 
|-
 
|'''utanakajaru''' || <u>uta</u>-naka-ja-ru || || en mis casas
 
|-
 
|-
 
|'''utanana''' || <u>uta</u>-na-na || n.sg.loc ? || en la casa
 
|'''utanana''' || <u>uta</u>-na-na || n.sg.loc ? || en la casa
Line 43: Line 94:
 
|-
 
|-
 
|'''utani''' || <u>uta</u>-ni || n.sg ? || proprietario a/de casa
 
|'''utani''' || <u>uta</u>-ni || n.sg ? || proprietario a/de casa
|-
 
|'''utaninaka''' || <u>uta</u>-ni-naka || n+? .pl || los que tienen casa
 
 
|-
 
|-
 
|'''utanakani''' || <u>uta</u>-naka-ni || n.pl+? || proprietario de unas casas
 
|'''utanakani''' || <u>uta</u>-naka-ni || n.pl+? || proprietario de unas casas
Line 52: Line 101:
 
|'''utanakajathapacha''' || <u>uta</u>-naka-ja-tha-pacha || n.pl.? || desde el sitio donde están mis casas
 
|'''utanakajathapacha''' || <u>uta</u>-naka-ja-tha-pacha || n.pl.? || desde el sitio donde están mis casas
 
|-
 
|-
|'''utanakajathapachalla''' || <u>uta</u>-naka-ja-tha-pacha-lla || n.pl.? || aunque sea desde el sitio donde están mis casas
+
|'''utanakajathapachalla''' || <u>uta</u>-naka-ja-tha-pacha-lla || n.pl.? || aunque sea desde el<br/> sitio donde están mis casas
 
|-
 
|-
 
|'''utapuniwa''' || <u>uta</u>-pu-ni-wa || n.sg || realmente es casa
 
|'''utapuniwa''' || <u>uta</u>-pu-ni-wa || n.sg || realmente es casa
Line 60: Line 109:
 
|'''utamankapxasamachiwa''' || <u>uta</u>-ma-na-ka-p-xa-samacha-i-wa || || parece que están en tu casa
 
|'''utamankapxasamachiwa''' || <u>uta</u>-ma-na-ka-p-xa-samacha-i-wa || || parece que están en tu casa
 
|}
 
|}
 
==Tagset==
 
 
;Categorias
 
 
Nombre, Verbo
 
 
;Numero
 
 
Singular, Plural
 
 
;Casos
 
 
Nominativo, Acusativo, Ilativo, Ablativo, Locativo, Instrumental, Benefactivo, Genitivo, Limitativo, Causal, Comparativo, Interactivo
 
 
==Morphotactics==
 
 
ROOT (-/+ PLURAL)
 
 
==Vocabulary==
 
 
anu &mdash; el perro, warawara &mdash; la estrella, ikiña &mdash; la cama, tunqu &mdash; el maiz, t'ant'a &mdash; el pan, nayra &mdash; el ojo, punku &mdash; la puerta, thaki &mdash; el camino, uma &mdash; el agua
 
   
 
==Notes==
 
==Notes==

Latest revision as of 17:12, 9 January 2021

Aymar aru
(Aymara)
Family: Aymaran
ISO Codes: ay / aym / aym
Incubator: apertium-ay-es.ay.dix
Language pairs: {{{pairs}}}

Tagset[edit]

Categorias

Nombre, Verbo

Numero

Singular, Plural

Casos

Nominativo, Acusativo, Ilativo, Ablativo, Locativo, Instrumental, Benefactivo, Genitivo, Limitativo, Causal, Comparativo, Interactivo

Morphotactics[edit]

ROOT (-/+ PLURAL) (-/+ PRN.POS) (-/+ CASE)

Vocabulary[edit]

  • anu — el perro,
  • warawara — la estrella,
  • ikiña — la cama,
  • tunqu — el maiz,
  • t'ant'a — el pan,
  • nayra — el ojo,
  • punku — la puerta,
  • thaki — el camino,
  • uma — el agua,
  • aka — la piedra
  • mara — el año

Resources[edit]

Example inflection[edit]

Forma Tokenizada Análisis Gloss
uta uta n.sg casa
utanaka uta-naka n.pl casas
utataki uta-taki n.sg+ben[1] para casa
utaja uta-ja n.sg+prn.pos.p1.sg mi casa
utama uta-ma n.sg+prn.pos.p2.sg tu casa
utapa uta-pa n.sg+prn.pos.p3.sg su casa
utapana uta-pa-na n.sg+prn.pos.p2.sg+loc en su casa
utaru uta-ru n.sg.acc a (la) casa
utamata uta-ma-ta n.sg+prn.pos.p2.sg+abl salgo de tu casa
utana uta-na n.sg.loc en casa
utana uta-na n.sg.gen de casa
Luisan utapa — la casa de Luis.
utanakajaru uta-naka-ja-ru en mis casas
utanana uta-na-na n.sg.loc ? en la casa
utampi uta-mpi n.sg.ins con casa
utamakama uta-ma-kama n.sg+prn.p2+sg+lim[2] hasta tu casa
utapura uta-pura n.sg+int[3] entre casas
utajama uta-jama n.sg+comp[4] como la casa
utalayku uta-layku n+suf.caus a causa de la casa
utanakalayku uta-naka-layku n+suf.num+suf.causal para tus casas
utanakajataki uta-naka-ja-taki n.pl+prn.p1.sg+? para mis casas
utani uta-ni n.sg ? proprietario a/de casa
utanakani uta-naka-ni n.pl+? proprietario de unas casas
utanakajatha uta-naka-ja-tha n.pl.? desde mis casas
utanakajathapacha uta-naka-ja-tha-pacha n.pl.? desde el sitio donde están mis casas
utanakajathapachalla uta-naka-ja-tha-pacha-lla n.pl.? aunque sea desde el
sitio donde están mis casas
utapuniwa uta-pu-ni-wa n.sg realmente es casa
utaniwa uta-ni-wa n.sg es proprietario a/de casa
utamankapxasamachiwa uta-ma-na-ka-p-xa-samacha-i-wa parece que están en tu casa

Notes[edit]

  1. Benefactivo
  2. Limitivo
  3. Interactivo
  4. Comparativo