Difference between revisions of "Afrikaans and English"
Line 351: | Line 351: | ||
;Apertium |
;Apertium |
||
<pre> |
<pre> |
||
'''Archimedes van Syracuse''' (Grieks: Άρχιμήδης) was ’n antiek Griekse wiskundige, fisikus en |
'''Archimedes van Syracuse''' (Grieks: Άρχιμήδης) was ’n antiek Griekse wiskundige, fisikus en |
||
ingenieur. Alhoewel min is ken van sy lewe, hy is aansien as een van die leidende wetenskaplikes |
|||
in klassieke oudheid. Benewens maak ontdekkings in die veld van wiskunde en meetkunde, hy is |
|||
krediteer met produseer masjiene dat was voor van hul tyd. |
|||
Hy het gelê die fondamente van hidrostatika, en verklaar die beginsel van die hefboom, die toestel |
|||
Hy het gelê die fondamente van hidrostatika, en verklaar die beginsel van die hefboom, die toestel waarop werktuigkundiges is gebaseer. Sy vroeg naderkoms in analise sluit die eerste bekende samevatting van ’n oneindige reeks met ’n metode dat is nog gebruik vandag. Die geskiedkundiges van Antieke Rome toon ’n sterke belangstelling in Archimedes en skryf rekeninge van sy lewe en werk, terwyl die relatief min kopieë van sy verhandelings dat oorlewe deur die Middel Ouderdomme was ’n invloedryke bron van idees vir wetenskaplikes tydens die Renaissance. |
|||
waarop werktuigkundiges is gebaseer. Sy vroeg naderkoms in analise sluit die eerste bekende |
|||
samevatting van ’n oneindige reeks met ’n metode dat is nog gebruik vandag. Die geskiedkundiges |
|||
van Antieke Rome toon ’n sterke belangstelling in Archimedes en skryf rekeninge van sy lewe en |
|||
werk, terwyl die relatief min kopieë van sy verhandelings dat oorlewe deur die Middel Ouderdomme |
|||
was ’n invloedryke bron van idees vir wetenskaplikes tydens die Renaissance. |
|||
</pre> |
</pre> |
||
;Post-editted |
;Post-editted |
||
<pre> |
<pre> |
||
'''Archimedes van Syracuse''' (Grieks: Άρχιμήδης) was ’n antieke Griekse wiskundige, fisikus en |
'''Archimedes van Syracuse''' (Grieks: Άρχιμήδης) was ’n antieke Griekse wiskundige, fisikus en |
||
ingenieur. Alhoewel min oor sy lewe bekend is, word hy beskou as een van die leidende wetenskaplikes |
|||
in die klassieke oudheid. Benewens sy ontdekkings in die veld van wiskunde en meetkunde, word hy |
|||
ook gekrediteer met die produsering van masjiene wat hul tyd vooruit was. |
|||
Hy het die fondamente van hidrostatika gelê en die beginsel van die hefboom verklaar, die toestel |
|||
Hy het die fondamente van hidrostatika gelê en die beginsel van die hefboom verklaar, die toestel waarop meganika gebaseer is. Sy vroeë vorderings in kalkulus sluit in die eerste bekende samevatting van ’n oneindige reeks, met ’n metode wat vandag gebruik word. Die geskiedkundiges van Antieke Rome het ’n sterk belangstelling in Archimedes getoon en verslae van sy lewe en werk geskryf, terwyl die relatief min kopieë van sy verhandelings wat deur die Middeleeue oorleef het ’n invloedryke bron van idees was vir wetenskaplikes tydens die Renaissance. |
|||
waarop meganika gebaseer is. Sy vroeë vorderings in kalkulus sluit in die eerste bekende samevatting |
|||
van ’n oneindige reeks, met ’n metode wat vandag gebruik word. Die geskiedkundiges van Antieke Rome |
|||
het ’n sterk belangstelling in Archimedes getoon en verslae van sy lewe en werk geskryf, terwyl die |
|||
relatief min kopieë van sy verhandelings wat deur die Middeleeue oorleef het ’n invloedryke bron |
|||
van idees was vir wetenskaplikes tydens die Renaissance. |
|||
</pre> |
</pre> |
||
Revision as of 21:53, 17 August 2007
This file contains some observations and a general "TODO" list / discussion.
# Afrikaans : lit. English @ English * Solutions?
Tagger
A tagger needs to be generated. Currently both en-af.prob and af-en.prob are copies of the de-en.prob
Transfer
Afrikaans to English
SOV to SVO transfer
Example 1
# nie een van hulle die taal kan praat nie. : not one of them the language can speak not. NP NP V @ [not one of them] [can speak not] [the language] NP V NP
Example 4
# Ek dink hulle sal hulp waardeer van mense wat Afrikaans ken : I think they will help appreciate of people who Afrikaans know <prpers> <vblex> <prpers> <vaux> <n> <vblex> <pr> <n> <rel> <n> <vblex> NP VBLEX NP VAUX NP VBLEX PR NP REL NP VBLEX I think they [will help appreciate] of people [who Afrikaans know] I think they [will appreciate help] of people who Afrikaans know I think they will appreciate help of people [who know Afrikaans] @ I think they will appreciate help of people who know Afrikaans.
- <rel> <n> <vblex> -> <rel> <vblex> <n>
- <vaux> <n> <vblex> -> <vaux> <vblex> <n>
Example 3
# Sterrekundiges kondig die ontdekking aan van Gliese 581 c, 'n Aarde-agtige planeet buite ons sonnestelsel wat lewe mag onderhou : Astronomers announce the discovery of Gliese 581 c, an Earth-like planet outside our solar system that life may sustain Astronomers announce the discovery of Gliese 581 c, an Earth-like planet outside our solar system [that life may sustain] @ Astronomers announce the discovery of Gliese 581 c, an Earth-like planet outside our solar system [that may sustain life]
- <dem><n><vaux><vblex> -> <dem><vaux><vblex><n>
Example 5
# Sy het later badkamer toe gevlug nadat sy hulle sonder sukses gevra het om te bedaar. : She had [later bathroom toward fled after] [she them without success asked had ] to calm down. ADV N PR VBLEX PR PRN PRN PR N V V ADV VBLEX PR N PR PRN V PR N V PRN : She had [later fled toward bathroom after] [she had without success asked them] to calm down. @ She had later fled toward bathroom after she had without success asked them to calm down. or @ She had later fled toward bathroom after she had asked him to calm down without success.
Double negatives
# nie een van hulle die taal kan praat nie. : not one of them the language can speak not. @ [not one of them] [can speak] [the language]
One solution:
- <vaux><vblex>nie --> <vaux><vblex>
Or... basically drop the extra negative at the end of all sentences (well, at the full stop).
- nie<sent> --> <sent>
Example 1
# Ek is nie so bekend met presies hoe die opstelling werk nie : I am not so familiar with exactly how the setup works not @ I am not so familiar with exactly how the setup works
Constructions with 'do'
# Nee, ek het ook nie 'n idee wat dit beteken nie No, I [have also not] an idea what it means not No, I [also have not] an idea what it means No, I [also do not have] an idea what it means No, I [also don't have] an idea what it means @ No, I don't have an idea what it means either
Tenses
The ge<verb> construction
- Fixed — If broken, report a bug!
The past tense is formed regularly by adding the prefix ge- to the verb's infinitive/present form.
- Ek breek - I break
- Ek het gebreek - I broke, I have broken, I had broken
het gebreek ^het<vaux><pres>$ ^ge<past><prefix>+breek<vblex><inf>$ = breek<vblex><past> = break<vblex><past>
Separable verbs
- Main article: Separable verbs
- Ek tree op as verteenwoordiger"
- I act as representative"
tree op op+tree optree
= act or perform
- Sterrekundiges kondig [die ontdekking] aan.
- Astronomers announce [the discovery].
konding <NP> aan aan+kondig aankondig
= announce.
- Other examples
e.g. terugkry, oopmaak, weghardloop, teruggebring, aankondig, afkondig, verkondig, opgedaag, aangerand, aangesê, teëgekom, weggekom, uitgeklim
For example:
teruggekry terug+ge+kry back+PAST+get = got back
List of prepositions: terug, oop, op, weg, aan, af, ver, teë, uit, ...
More examples: that don't work!!!
aangery aan+ge+ry lit. on+PAST+ride = rode on = drove
grootgeword groot+ge+word lit. big+PAST+become = became big = grew up
Multi-prepositions
- om met
- om uit
- oor te
- om in
- toe om
- nou dat -> now that
- uiteindelik -> at last
- ... list more here ...
Generating correct tense forms
- Ek gaan ... verbind -> I will connect
- Ek het gaan verbind -> I have gone to connect
The problem is that we have to wait until interchunk to find out if the verb is next to 'gaan' or not.
English to Afrikaans
Adjective inflection
- Fixed — If broken, report a bug!
Attributive = before noun Predicative = after noun
Adjectives in Afrikaans sometimes change depending on their position. Adjectives in the attributive position often morph. e.g.[1]
Die blompot is goud. > Die goue blompot. The vase is gold. > The golden vase. goud -> goue This man is most famous , this is the most famous man Hierdie man is die meeste beroemd, hierdie is die mees beroemde man
Rule that says:
- <adj><noun> -> <adj><attr><noun>
- <noun><adj> -> <noun><adj><pred>
Determiners
His dog is red. Sy hond is rooi. This is his dog, the dog is his = Dit is sy hond, die hond is syne.
Verbs
That was a nice = Dit was lekker, Dit was lekker gewees It was a good poem = Dit was 'n goeie gedig, dit was 'n goeie gedig gewees It will be a good poem = dit sal 'n goeie gedig wees It would have been a good poem = Dit sou 'n goeie gedig gewees het. it would have been a good idea = dit sou 'n goeie idee wees, dit sou 'n goeie idee gewees het (both correct) it would have been a good poem = dit sou 'n goeie gedig gewees het (only this form is correct)
Separable verbs
afskei, oplaai, inkoop, aftel
Ek het dit op die kar gelaai. I have it into the car loaded. I loaded it onto the car
Present progressive
to be + verb gerund -> verb present + tans
Note, this is not perfect because many times English uses the present progressive (e.g. I am writing a letter) where Afrikaans would use the present indicative (e.g. I write a letter).
Passive sentence structure
- Passive
- [In other countries] [trade unions] are actively suppressed [by political or military regimes]
- [In ander lande] word [vakbonde] aktief onderdruk [deur politieke en militêre regimes]
* [trade unions] are actively suppressed [by regimes] * NP VBSER ADV VBLEX+PAST PR NP * word [vakbonde] aktief onderdruk [deur regimes] * BECOME NP ADV VBLEX PR NP * NP VBSER ADV VBLEX+PAST PR NP -> VBLEX NP ADV VBLEX PR NP
Perhaps we need to have a separate tag for "to become" ?
"word" ("ge-") vb. (copula) become, get (angry, cold, dark, drunk, late, tired); grow (old); go (blind, mad); turn (grey, pale, Democrat); fall (due, dumb, silent, ill, in love); (pass. auxiliary) is, are, (infml.) get;
- Active
- [In other countries political or military regimes] actively suppress [trade unions]
- [In ander lande] onderdruk [politieke en militêre regimes] [vakbonde] aktief
Roadmap
apertium-en-af 0.1
- 5,000 of the highest frequency words in each dictionary.
- Rules dealing with basic verb tenses (past, present, future)
- "cheaty" prepositions using <pr><vblex> -> <vblex> <pr>
- Basic word re-ordering for simple phrases.
- Aims and uses
- For a non-native speaker to be able to discern the topic of a general news item.
- To be able to identify who said what to who.
- To be able to distinguish is a particular item is interesting enough to be translated properly.
- Sentences of up to 5 words should be translated reasonably well in both directions.
- To give better translations than
interpret.co.za
.
apertium-en-af 0.5
- Correct dealing with detachable prepositions.
- Correct translation of active/passive.
- Aims and uses
- Post-editing translation made by Apertium should be slightly faster than translating from scratch.
- Sentences of up to 7 words should be translated reasonably well in both directions.
apertium-en-af 1.0
- 10,000 of the highest frequency words in each dictionary.
- Compound noun identification and translation.
- Rules dealing with
- Aims and uses
- Post-editing should be markedly faster than translating from scratch.
- Sentences of up to 12 words should be translated reasonably well in both directions.
Evaluation material
- Apertium
'''Archimedes van Syracuse''' (Grieks: Άρχιμήδης) was ’n antiek Griekse wiskundige, fisikus en ingenieur. Alhoewel min is ken van sy lewe, hy is aansien as een van die leidende wetenskaplikes in klassieke oudheid. Benewens maak ontdekkings in die veld van wiskunde en meetkunde, hy is krediteer met produseer masjiene dat was voor van hul tyd. Hy het gelê die fondamente van hidrostatika, en verklaar die beginsel van die hefboom, die toestel waarop werktuigkundiges is gebaseer. Sy vroeg naderkoms in analise sluit die eerste bekende samevatting van ’n oneindige reeks met ’n metode dat is nog gebruik vandag. Die geskiedkundiges van Antieke Rome toon ’n sterke belangstelling in Archimedes en skryf rekeninge van sy lewe en werk, terwyl die relatief min kopieë van sy verhandelings dat oorlewe deur die Middel Ouderdomme was ’n invloedryke bron van idees vir wetenskaplikes tydens die Renaissance.
- Post-editted
'''Archimedes van Syracuse''' (Grieks: Άρχιμήδης) was ’n antieke Griekse wiskundige, fisikus en ingenieur. Alhoewel min oor sy lewe bekend is, word hy beskou as een van die leidende wetenskaplikes in die klassieke oudheid. Benewens sy ontdekkings in die veld van wiskunde en meetkunde, word hy ook gekrediteer met die produsering van masjiene wat hul tyd vooruit was. Hy het die fondamente van hidrostatika gelê en die beginsel van die hefboom verklaar, die toestel waarop meganika gebaseer is. Sy vroeë vorderings in kalkulus sluit in die eerste bekende samevatting van ’n oneindige reeks, met ’n metode wat vandag gebruik word. Die geskiedkundiges van Antieke Rome het ’n sterk belangstelling in Archimedes getoon en verslae van sy lewe en werk geskryf, terwyl die relatief min kopieë van sy verhandelings wat deur die Middeleeue oorleef het ’n invloedryke bron van idees was vir wetenskaplikes tydens die Renaissance.
Competing products
Apertium output to compare in green
interpret.co.za
- Afrikaans-English, English-Afrikaans — word-for-word dictionary lookup (machine translation).
- Vir elke Engelse woord moet jy een Afrikaanse woord kies en dis nie altyd so duidelik wat om te kies nie.
- "for each english word must you one afrikaans word choose and it's not always so clear that/what to select not."
- "For each English word you must choose one Afrikaans word and it is not always so clear wat to choose ."
- Hierdie man is die meeste beroemd, hierdie is die mees beroemde man
- "this man is the most famous , this is the most renowned man ..."
- "This man are the most famous, #this are the #most famous man"
- Die polisie het hom geboei en agter in die bakkie gesit. By Mimosa is hy laat gaan. Hy het glo nie sy selfoon teruggekry nie. Nel het na bewering ook weggehardloop en in 'n boom geskuil.
- "the police have him handcuffed and behind in the bakkie sat down . at mimosa is he allow goes . he has believe not she/his selfoon teruggekry not . nel have allegedly also weggehardloop and in a tree geskuil. ..."
- "The police had him handcuffed and after put in the truck. At Mimosa are he allows go. He had believe not got #back #his mobile phone . Nel had allegedly also ran away and hid in a tree."
- Mnr. Prince Mbiza van die Mpumalanga-nooddienste was een van die eerste paramedici op die toneel. Hy het gister gesê Matthysen is klaarblyklik dood weens “ernstige kopbeserings”.
- "mr . prince mbiza of the mpumalanga-nooddienste has been one of the first paramedici on the scenic . he has yesterday being said matthysen is evidently dead on account of “ernstige kopbeserings”."
- "Mnr. Prince Mbiza of the Mpumalanga-emergency services were one of the #first paramedics on the scene. He had yesterday said Matthysen are evidently dead owing to “serious head injuries”."