Difference between revisions of "North Saami and Lule Saami/Regression tests"

From Apertium
Jump to navigation Jump to search
 
(288 intermediate revisions by 6 users not shown)
Line 1: Line 1:
{{TOCD}}
* {{test|sme|Dát áššit leat dehálaččat.|Dá ássje li ájnnasa.}}
* {{test|sme|Mánná lea láiki.|Mánná la lájkke.}}
* {{test|sme|Mánát leat láikkit.|Máná li lájke.}}
* {{test|sme|Girji lea hálbi.|Girjje la hálbbe.}}
* {{test|sme|Girjjit leat hálbbit.|Girje li hálbe.}}


See also [[../Pending tests|Pending tests]].
* {{test|sme|Sevnnjoda.|Sjevnjut.}}


==Verbs==c
* {{test|sme|Vuolgit lea suohtas.|Vuolgget la suohtas.}}
* {{test|sme|Sakŋida.|Sagŋet.}}


===Infinitive===
* {{test|sme|Máhtte boahtá.|Máhttin boahtá.}}
* {{test|sme|Goabbá vuoitá?|Goabbá vuojttá?}}


* {{test|sme|Sunná ávžžuha buohkaid rahpasit muitalit váttis áššiid birra.|Sunná ávttji gájkajt rahpasit subtsastit gássjelis ássjij birra.}}
* {{test|sme|Doppe boahtá áhčči.|Dåppe boahtá áhttje.}}


===Supinum===
* {{test|sme|Boađán.|Boadáv.}}
* {{test|sme|Gii bođii?|Guhti bådij?}}


* {{test|sme|Dál áigot sii hástalit suohkaniid váldit dan ovddasvástádusa.|Dálla ájggu sij hásstalit suohkanijt váldátjit dav åvdåsvásstádusáv.}}
* {{test|sme|Liikojit go guollái?|Lijkkuji gu guolláj?}}
* {{test|sme|Sámediggi áigu oččodit sámi mánáide individuála vuoigatvuođa oažžut sámi mánáidgárdefálaldaga.|Sámedigge ájggu sáme mánájda åttjudit indivijdalasj rievtesvuodav oattjotjit sáme mánájgárddefálaldagáv.}}


===Conditional===
* {{test|sme|Áddjá lea boahtán.|Áddjá la boahtám.}}


* {{test|sme|Buorre lei go bohtet.|Buorre lij båhti.}}
* {{test|sme|Son sáhtášii ihtin boahtit.|Sån máhtáluluj idet boahtet.}}
* {{test|sme|Biekkastii.|Biekkastij.}}
* {{test|sme|Moai oasttášeimme biilla.|Lulujma oasstet bijlav.}}


===Potential===

* {{test|sme|Leaččan go buot muitán?|Littjav gus divna mujttám?}}
* {{test|sme|Leaččat go buot muitán?|Littja gus divna mujttám?}}
* {{test|sme|Leaččan go buot váldán?|Littjav gus divna válldám?}}

Sme odd syll verbs in potential have tempus, while smj verbs do not.

* {{test|sme|Muitaleaččai.|Subtsastisj.}}

===Lexical selection===

;Orrut -> liehket
When negation: orrut -> liehket:

* {{test|sme|Ii oro buorre.|Ij la buorre.}}
* {{test|sme|Eaba orron buorre.|Ejga lim buorre.}}
* {{test|sme|Ehpet orron hávski.|Ejda lim hávsske.}}

;lohkat -> låhkåt / javllat
* {{test|sme|Direktevra lohká ahte allaskuvlla doaimmahit dábálaš dilis sáhttá leat hástaleaddjin.|Direkterra javllá allaskåvlåv dåjmadit dábálasj dilen máhttá liehket hásstaliddjen.}}

;Mielde váldit/váldit mielde -> sebrudahttet

* {{test|sme|Mánáidgárdefálaldat galgá organiserejuvvot nu ahte mánát váldojuvvojit mielde sierralágan bargoproseassaide.|Mánájgárddefálaldahka galggá organisieriduvvat nav vaj máná sebrudahteduvvi sierralágásj barggoprosessajda.}}

;Vuhtii váldit => vieledit

* {{test|sme|Ferte dohkálaččat vuhtii váldit máná kulturduogáža.|Hæhttu dågålattjat máná kultuvrraduogátjav vieledit.}}

;Bidjat guovddážii => tjalmostit

* {{test|sme|Sámediggi áigu dainna dieđáhusain bidjat guovddážii sámi mánáidgárdefálaldaga.|Sámedigge ájggu dajna diedádusájn sáme mánájgárddefálaldagáv tjalmostit.}}

===Negatives===
In smj, the negation verb is inflected for tense, while in sme it's the main verb that is inflected for tense.
(in sme the past form of the main verb negation form is the same as the past participle form)

* {{test|sme|Isak ii sáhttán boahtit ovdal.|Isak ittjij máhte boahtet åvddåla.}}
* {{test|sme|Ii oro nu vuogas.|Ij la nav vuogas.}}
* {{test|sme|In háliit duinna doarrut.|Iv sidá dujna doarrot.}}
* {{test|sme|Sii eai liiko, go mii hárdit sin.|E lijkku, gå sijáv hárddep.}}

* {{test|sme|It go sáhte muitalit?|I gus máhte subtsastit?}}
* {{test|sme|Eat go sáhttán vuolgit?|Ejma gus máhte vuolgget?}}
* {{test|sme|Eat šat gille.|Ep desti visjá.}}

;Liehket

Liehket, unlike other verbs, is inflected for tense. Present form is la and past form is lim. The negation verb is inflected for tense only in dual and plural, not in singular.

* {{test|sme|In leat.|Iv la.}}
* {{test|sme|In lean.|Iv lim.}}
* {{test|sme|Ii leat.|Ij la.}}
* {{test|sme|Ii lean.|Ij lim.}}

* {{test|sme|Ean leat.|En la.}}
* {{test|sme|Eat lean.|Ejma lim.}}
* {{test|sme|Eahppi leat.|Æhppe la.}}
* {{test|sme|Eahppi lean.|Ejda lim.}}
* {{test|sme|Eaba leat.|Æbá la.}}
* {{test|sme|Eaba lean.|Ejga lim.}}

Sg. 2 and pl. 3 has contracted forms in both present and past:

* {{test|sme|Don it leat nu johtil.|Illa nav jåhtel.}}
* {{test|sme|Sii eai oro nu johtilat.|Sij ælla nav jåhtela.}}
* {{test|sme|Sii eai orron nu johtilat.|Sij ællim nav jåhtela.}}
* {{test|sme|Don it oro nu johtil.|Illa nav jåhtel.}}
* {{test|sme|Don it orron nu johtil.|Illim nav jåhtel.}}
* {{test|sme|Don it lean nu johtil.|Illim nav jåhtel.}}
* {{test|sme|Sii eai lean boahtán.|Sij ællim boahtám.}}

;Leamaš

* {{test|sme|Ovdal lea váttis leamaš go sámi mánát leat ožžon saji dárogiel mánáidgárdái.|Åvddål la læhkám gássjel gå sáme máná li sajev oadtjum dárogiela mánájgárddáj.}}
* {{test|sme|Don it leat nu johtil.|Illa nav jåhtel.}}

;Leamaš: add auxilary
* {{test|sme|Son muitala dávdda birra mii leamaš stuorra giksin sutnje nuoraidskuvlla rájes.|Sån subtsas dávda birra mij la læhkám stuora vájvven sunji nuorajskåvlå rájes.}}

=== Miscellaneous ===

* {{test|sme|Álgge oahpaheaddjin!|Álge åhpadiddjen!}}
* {{test|sme|Liikojit go guollái?|Lijkkuji gus guolláj?}}
* {{test|sme|Buorre lei go bohtet.|Buorre lij gå båhti.}}
* {{test|sme|Čájeheahkki munnje.|Vuosedihtte munji.}}
* {{test|sme|Čájeheahkki munnje.|Vuosedihtte munji.}}
* {{test|sme|Anne ráhkada biepmu.|Anne stielli biebmov.}}
* {{test|sme|Vuolgit lea suohtas.|Vuolgget la suohtas.}}

* {{test|sme|Áddjá lea boahtán.|Áddjá l boahtám.}}
* {{test|sme|Manni doai dohko.|Manne dåj dåhku.}}
* {{test|sme|Manni doai dohko.|Manne dåj dåhku.}}
* {{test|sme|Gean don oidnet.|Gev dån vuojnni.}}
* {{test|sme|Gean don oidnet?|Gev vuojnni?}}


* {{test|sme|Son vuittii golli.|Sån gållev vuojtij.}}
* {{test|sme|Son liiko guollái.|Sån lijkku guolláj.}}
* {{test|sme|Boahtti veahkkin.|Boahtte viehkken.}}
* {{test|sme|Oro jaska!|Åro sjávot!}}
* {{test|sme|Dál moai boradetne.|Dálla bårådin.}}
* {{test|sme|Eahppi go boađe?|Æhppe gus boade?}}
* {{test|sme|Orrut jaska.|Årrop sjávot.}}


* {{test|sme|Artihkal 27 geatnegahttá stáhta addit aktiiva doarjaga álgoálbmogiidda.|Artihkal 27 vælggogissan dahká stáhtav vattátjit aktijva dårjav álggoálmmugijda.}}
* {{test|sme|Máhtte lea viššalis bargi.|Máhttin la vissjalis bargge.}}
* {{test|sme|Artihkal 2 geatnegahttá stáhtaid álggahit doaimmaid.|Artihkal 2 vælggogissan dahká stáhtajt álgadittjat dåjmajt.}}
* {{test|sme|Ráđđádallanortnet geatnegahttá maiddái Sámedikki.|Rádudallamårdnik vælggogissan dahká Sámedikkev aj.}}
* {{test|sme|Soahpamuš geatnegahttá stáhtaid čađahit konkrehta doaimmaid.|Sjiehtadus vælggogissan dahká stáhtajt tjadádittjat konkrehta dåjmajt.}}
* {{test|sme|Norga lea geatnegahttán iežas sihke rievttalaččat ja politihkalaččat suddjet ja ovddidit min giela.|Vuodna l ietjas vælggogissan dahkam sihke rievtugit ja politihkalattjat suoddjitjit ja åvdedittjat mijá gielav.}}


==Nouns==
* {{test|sme|Ahte gielistii lea vissis.|Ahte gielestij la visses.}}


===Case differences===
* {{test|sme|Leage buorre.|Liege buorre.}}
;Lokativ -> Inessiv/Elativ
* {{test|sme|Buorre lei go bohtet.|Buorre lij gå båhti.}}


* {{test|sme|Ean muital suohttasiiddáme earáide.|En subtsasta suohttasijdema iehtjádijda.}}
* {{test|sme|Isak boahtá goađis.|Isak boahtá goades.}}
* {{test|sme|Don čohkkát stuolus.|Tjåhkkåha ståvlån.}}


;Accsusative -> Illative
* {{test|sme|Dávda sáhttá dagahit šattalmasa ja oktiišaddama.|Dávdda máhttá sjattalvissaj ja aktijsjaddamij vájkkudit.}}

;Sme Accusative not accusative in smj.
* {{test|sme|Son nu duostilit muitalii iežas vásáhusaid Verdens Gang aviisii.|Sån nav duosstelit subtsastij ietjas vásádusáj birra Verdens Ganga avijssaj.}}


===Px===

* {{test|sme|Eaba muital suohttasiiddiska earáide.|Æbá subtsasta suohttasijdeska iehtjádijda.}}
* {{test|sme|Leahppi go oaidnán áhčáde?|Læhppe gus áhtjáda vuojnnám?}}
* {{test|sme|Eat muital suohttasiiddámet earáide.|Ep subtsasta suohttasijdema iehtjádijda.}}
* {{test|sme|Eat muital suohttasiiddámet earáide.|Ep subtsasta suohttasijdema iehtjádijda.}}
* {{test|sme|In muital suohttasiiddán earáide.|Iv subtsasta suohttasijdám iehtjádijda.}}
* {{test|sme|In muital suohttasiiddán earáide.|Iv subtsasta suohttasijdám iehtjádijda.}}
* {{test|sme|Ean muital suohttasiiddáme earáide.|En subtsasta suohttasijdema iehtjádijda.}}


===Lexical selection===
===Lexical selection===


;Guhkki aigi => guhkev
* {{test|sme|Anne ráhkada biepmu.|Anne biebmov stielli.}}
* {{test|sme|In muital suohttasiiddán earáide.|Iv subtsasta suohttasijdám iehtjádijda.}}
* {{test|sme|Ean muital suohttasiiddáme earáide.|En subtsasta suohttasijdema iehtjádijda.}}

;Guhkes áiggi vuollai => guhkev
* {{test|sme|Guhkes áiggi vuollái lea leamaš áigumuš álggahit idjadansajiid 20 olbmui.|Guhkev la læhkám ájggomus idjadimsajijt álgadit 20 ulmutjij.}}

==Pronouns==

===Agreement===
* {{test|sme|Son vállje juoppá máná.|Sån vállji juoppáv mánáv.}}
* {{test|sme|Son oaččui nuppi mánás reivve.|Sån oattjoj nuppet mánás girjev.}}
* {{test|sme|Mun adden nuppi mánnái skeaŋkka.|Vaddiv nuppe mánnáj vattáldagáv.}}
* {{test|sme|Son čállá goappašiid gieđaiguin.|Sån tjállá goappátjij giedaj.}}

===Tag differences===

; Mii/mij
man (mii+Pron+Rel+Sg+Acc+Known) = mav (mij+Pron+Rel+Sg+Acc),
maid (mii+Pron+Rel+Sg+Acc) = majt (mij+Pron+Rel+Pl+Acc)

* {{test|sme|Maid mii galgat muitalit sutnje?|Majt galggap subtsastit sunji?}}
* {{test|sme|Maid sihtabeahtti odne?|Majt uddni sihtabihtte?}}
* {{test|sme|Maid don barggat odne?|Majt uddni barga?}}
* {{test|sme|Maid son diehtá?|Majt sån diehtá?}}

; Mihkke/mige
* {{test|sme|Mii eat ipmir maidege.|Ep majdik dádjada.}}

===Misc===
* {{test|sme|Diet girjjit gullet munnje.|Da girje gulluji munji.}}
* {{test|sme|Diet girji lea mu.|Dat girjje l muv.}}
* {{test|sme|Diet lea mu.|Dat la muv.}}
* {{test|sme|Diet gápmagat leat áhči.|Da gábmaga li áhtje.}}
* {{test|sme|Mii ávkkiid go lásat eai mana gitta?|Mij ávkijt gå vinndega e maná gitta?}}
* {{test|sme|Mii ávkkiid lea dakkár aššiin?|Mij ávkijt la dakkár ássjijn?}}


==Adjectives==

===Agreement===

Predicative
* {{test|sme|Sii leat čeahpit|Sij li tjiehpe}}
* {{test|sme|Sii leat stuoribut.|Sij li stuorebu.}}
* {{test|sme|Soai leaba čeahpit.|Såj libá tjiehpe.}}
* {{test|sme|Dát ášši lea dehálaš.|Dát ássje l ájnas.}}
* {{test|sme|Dát áššit leat dehálaččat.|Dá ássje li ájnnasa.}}
* {{test|sme|Mánná lea láiki.|Mánná l lájkke.}}
* {{test|sme|Mánát leat láikkit.|Máná li lájke.}}
* {{test|sme|Girji lea hálbi.|Girjje l álbbe.}}
* {{test|sme|Girjjit leat hálbbit.|Girje li álbe.}}

Attributive
* {{test|sme|Son šaddá buorrin oahpaheaddjin.|Sån sjaddá buorre åhpadiddjen.}}

===Derivation===
;+Der/at<nowiki>:</nowiki> A → Adv

* {{test|sme|Vihken hui johtilit|Viehkiv huj jåhtelit}}
* {{test|sme|Oaččun dan hálbbit |Oattjov dav álbet}}

===Lexical selection===

;Vuoras/boares


* {{test|sme|Son lea boaris.|Sån la vuoras.}}
* {{test|sme|Son lea boaris.|Sån la vuoras.}}
* {{test|sme|Áddjá lea boaris.|Áddjá la vuoras.}}
* {{test|sme|Áddjá lea boaris.|Áddjá l vuoras.}}
* {{test|sme|Son lea boarráseamos.|Sån la vuorrasamos.}}
* {{test|sme|Áddjá elii hui boarisin.|Áddjá viesoj huj vuorrasin.}}
* {{test|sme|Sii leat boarrásepmosat.|Sij li vuorrasabmusa.}}
* {{test|sme|Mu boares áddjá ii šaddan vuolgit.|Muv vuoras áddjá ittjij sjatta vuolgget.}}
* {{test|sme|Boarrásepmosat sáhttet bargat.|Vuorrasabmusa máhtti barggat.}}


;Geatnegahtton -> bákkulasj/åvdåsvásstádus (w/ines)
===Negatives===


* {{test|sme|In.|Iv.}}
* {{test|sme|Skuvla lea geatnegahtton.|Skåvllå l bákkulasj.}}
* {{test|sme|In dieđe.|Iv diede.}}
* {{test|sme|Skuvla lea geatnegahtton oahpahit.|Skåvlån la åvdåsvásstádus åhpadit.}}


==Numerals==
* {{test|sme|Máhtte ii sáhttán boahtit ovdal.|Máhttin ij máhttám boahtet åvddål.}}


===Agreement===
* {{test|sme|Ii oro nu vuogas.|Ij åro nåv vuogas.}}
* {{test|sme|In háliit duinna doarrut.|Iv hálijda dujna doarrut.}}
* {{test|sme|It go sáhte muitalit?|I gu máhte subtsastit?}}


;Nom
* {{test|sme|Eat go sáhttán vuolgit?|Ep gu máhttám vuolgget?}}
* {{test|sme|Eat šat gille.|Ep desti visjá.}}
* {{test|sme|Dalle go áhčči lei čieža jagi.|Dalloj gå áhttje lij giehtja jage.}}
* {{test|sme|Sii eai liiko, go mii hárdit sin.|Sij e lijkku, gå mij sijáv hárddep.}}
* {{test|sme|Mus lea okta guolli.|Mujna l akta guolle.}}
* {{test|sme|Eai oro nu vuohkkasat.|E åro nåv vuohkasa.}}
* {{test|sme|Golbma guoli leat buoremusat.|Gålmmå guole li buoremusá.}}

:Acc
* {{test|sme|Bussá borrá golbma guoli.|Gáhtto bårrå gålmmå guole.}}
* {{test|sme|Mun dohppen ovtta guoli.|Duohppiv avtav guolev.}}
* {{test|sme|Mun dohppen dán ovtta guoli.|Duohppiv dáv avtav guolev.}}

;Gen
* {{test|sme|Diet leat ovtta guoli meađđemat.|Da li avta guole miedema}}
* {{test|sme|Dát leat guovtti guoli meađđemat.|Dá li guovte guole miedema.}}
* {{test|sme|Dát leat dán guovtti guoli meađđemat.|Dá li dán guovte guole miedema.}}

;Ill
* {{test|sme|Attán dan guovtti guollái.|Vattáv dav guovte guolláj.}}
* {{test|sme|Mun vuvden girjjiid golmma olbmui.|Vuobddiv girjijt gålmå ulmutjij.}}
* {{test|sme|Mun vuvden girjjiid dán golmma olbmui.|Vuobddiv girjijt dán gålmå ulmutjij.}}

;Loc - ela
* {{test|sme|Dat bođii ovtta guolis.|Dat bådij avtat guoles.}}
* {{test|sme|Válden iskosa guovtti guolis.|Válldiv åtsålvisáv guovtet guoles.}}
* {{test|sme|Dat bođii ovtta guolis.|Dat bådij avtat guoles.}}

;Loc - ine
* {{test|sme|Guovtti guolis ledje dákkárat.|Guovten guolen lidjin dákkára.}}
* {{test|sme|Ovtta guolis lei dielku.|Avtan guolen lij dieblle.}}
* {{test|sme|Sápmelaččat orrot njealji riikkas.|Sábmelattja årru nieljen rijkan.}}
* {{test|sme|Golmma guolis leat meađđemat.|Gålmån guolen li miedema.}}
* {{test|sme|Dán golmma guolis leat meađđemat.|Dán gålmån guolen li miedema.}}

;Com
* {{test|sme|Mun boađán dainna golmmain guliin.|Boadáv dajna gålmåjn guolijn.}}
* {{test|sme|Áhkku bođii ovttain guliin.|Áhkko bådij avtajn guolijn.}}

;Ess
* {{test|sme|Diet rehkenastojuvvo golbman guollin.|Dat riekkniduvvá gålmmån guollen.}}
* {{test|sme|Diet rehkenastojuvvo guoktin guollin.|Dat riekkniduvvá guoktan guollen.}}

==Adpositions==

===Word order===
Miehtáj can be in both positions in sme, but only as a postposition in smj.

* {{test|sme|Son viehká miehtá máilmmi.|Sån viehká væráldav miehtáj.}}
* {{test|sme|Son viehká máilmmi miehtá.|Sån viehká væráldav miehtáj.}}

===Lexical selection===

;Dan ala ahte => vaj

* {{test|sme|Lea deaŧalaš áŋgiruššat dan ala ahte sámi servodat ovdána.|Le ájnas rahtjat vaj sáme sebrudahka åvddån.}}

==Particles==

===Focus particles===
Focus clitics are not as productive in smj as in sme. In most cases we just want to remove them, but for some pronouns foc_ge -> foc_k. In questions with negation focus particle -bat -> question particle gus

;Remove:
* {{test|sme|Máhtte lea dát iige duot.|Máhtte l dát ij duot.}}
* {{test|sme|Sámit dahjege sápmelaččat ásset Ruoššas, Suomas, Ruoŧas ja Norggas.|Sáme jali sábmelattja årru Ruossjan, Suoman, Svierigin ja Vuonan.}}

;Keep:
* {{test|sme|Boahtá go oktage?|Boahtá gus soames?}}
* {{test|sme|Ii oktage boahtán.|Ittjij aktak boade.}}
* {{test|sme|Digaštalle iešguđet hástalusaid.|Dágástallin iesjguhtik hásstalusájt.}}
* {{test|sme|Lahtut berrejit boahtit iešguđet guovlluin.|Ájrrasa bierriji boahtet iesjguhtik guovlojs.}}
* {{test|sme|Iešguhtege.|Iesjguhtik.}}

;In questions:
* {{test|sme|Iibat oaččo basadit?|Ij gus oattjo basádit?}}

===Question particle===

* {{test|sme|Boađát go dál?|Boadá gus dálla?}}
* {{test|sme|Leahppi go gávdnan gusade?|Læhppe gus gusáda gávnnam?}}
* {{test|sme|Leahppi go viežžan buot girjjiideatte?|Læhppe gus divna girjijdihtte viedtjam?}}
* {{test|sme|Leat go viežžan buot girjjiidat?|Le gus divna girjijdat viedtjam?}}
* {{test|sme|Lehpet go viežžan buot girjjiideattet?|Lehpit gus divna girjijdihtte viedtjam?}}
* {{test|sme|Dárbbašehpet go veahki?|Dárbahihpit gus viehkev?}}
* {{test|sme|Vuolgibeahtti go girdiin?|Vuolggebihtte gus girddijn?}}
* {{test|sme|Lehpet go dárbbašan ollu veahki?|Lehpit gus ållo viehkev dárbaham?}}
* {{test|sme|It go sáhte muitalit midjiide?|I gus máhte subtsastit midjij?}}

==Adverbs==

Gos -> gånnå/gåsstå
* {{test|sme|Gos áhččát lea?|Gånnå l áhttját?}}


==Cmp==
Compounds are often not lexicalized in smj fst.

* {{test|sme|kultursuodjaleapmi|kultuvrrasuodjalibme}}

==accusative + ess==
* {{test|sme|Mánnodávda dagahii su šliettasin ja buvttii garra bákčasiid.|Mánnodávdda dagáj suv dellasin ja buvtij garra báktjasijt.}}

==accusative + non-finite verb or acc or ess==


* {{test|sme|Oskal jáhkká dan váikkuhit boahttevaš festiválaide.|Oskal jáhkká dat vájkkut boahttevasj festiválajda.}}
* {{test|sme|Dunfjell Oskal ii jáhke dan váikkuhit boahttevaš festiválaide.|Dunfjell Oskal ij jáhke dat vájkkut boahttevasj festiválajda.}}
* {{test|sme|In jáhke dan tabu-áššin.|Iv jáhke dat la tabu-ássje.}}
* {{test|sme|Buvttadeaddji Elle Mari Dunfjell Oskal lohká sin duđavaččat doaluiguin.|Buvtadiddje Elle Mari Dunfjell Oskal javllá sij li dudálattja dáhpádusájn.}}
* {{test|sme|Son lohká sin árvvoštallan movt dát sáhttá šaddat buorrin boahtteáigái.|Sån javllá sij li árvustallam gåktu dát máhttá sjaddat buorren boahtteájggáj.}}
* {{test|sme|Boazosápmelaš dajai iežas vigiheapmin.|Boatsojsábme javlaj sån la vigedibme.}}
* {{test|sme|Moai dajaime iežame vigiheapmin.|Javlajma måj lin vigedime.}}
* {{test|sme|Ii jáhkkán alddis dávdda.|Ittjij jáhke sujna la dávdda.}}
* {{test|sme|In jáhke alddán dávdda.|Iv jáhke mujna la dávdda.}}

==Miscellaneous==

* {{test|sme|Ráđđehus galgá bealistis sihkkarastit ahte barggut čađahuvvojit|Ráddidus galggá bielestis sihkarasstet jut bargo tjadáduvvi}}
* {{test|sme|Sámediggi bealistis anii dehálažžan oažžut čađahuvvot eará láhkarievdadusaid|Sámedigge bielestis anij ájnnasin oadtjot tjadáduvvat ietjá láhkarievddadimijt}}
* {{test|sme|Bealistan in dieđe dása ollislaš duođaštusaid|Bielestam iv diede dási åbbålasj duodastusájt}}

* {{test|sme|Isak lea viššalis bargi.|Isak la vissjalis bargge.}}

* {{test|sme|Ahte gielistii lea vissis.|Jut gielestij la visses.}}

* {{test|sme|Leage buorre.|Liege buorre.}}
* {{test|sme|Buorre lei go bohtet.|Buorre lij gå båhti.}}

* {{test|sme|Teáhtera ulbmilin lea nannet sámiid identitehta ja kultuvrra.|Teáhttara ulmmen la nannit sámij identitiehtav ja kultuvrav.}}

* {{test|sme|Wikipedia dárbbaša du veahki.|Wikipedia dárbaj duv viehkev.}}

* {{test|sme|Oavssit ja lasttat mat gullet oktii.|Oavse ja lasta ma akti gulluji.}}
* {{test|sme|Oahpaheddjiin lea ollu bargu.|Åhpadiddjijn la edna barggo.}}


* {{test|sme|Dán jagi son lea oahpaheaddjin.|Dán jage sån la åhpadiddjen.}}
===Proper nouns===
* {{test|sme|Son lea oahpaheaddjin hui čeahppi.|Sån la åhpadiddjen huj tjiehppe.}}


* {{test|sme|Miriam Paulsen|Miriam Paulsen}}
* {{test|sme|Son váldá mu gihtii.|Sån válldá muv giedas.}}


* {{test|sme|Mun oainnán ahte dii lehpet boahtán.|Vuojnáv lihpit boahtám.}}
===Derivations===


* {{test|sme|Don fertet ieš čállit.|Hæhttu iesj tjállet.}}
;+Der/at: A → Adv


* {{test|sme|Sámiid ássanguovlu gohčoduvvo Sápmin. |Sámij årromguovllo gåhtjuduvvá Sábmen.}}
* {{test|sme|Hui jorbadit|Sieldes jårbbådit}}


* {{test|sme|Sámegielat Wikipedias leat dál 2,717 artihkkala.|Sámegielak Wikipedian li dálla 2,717 artihkkala. }}
;+Der/Actor: V → N
* {{test|sme|Son beroštii arkeologalaš bargguin, ja son čokkii dávviriid ja dávttiid boares hávddiin.|Sån berustij arkeologijjalasj bargojs, ja sån tjåkkij dávverijt ja dávtijt boares hávdijs.}}
* {{test|sme|Girjái Áillohaš lea čoaggán historjjálaš govaid sámiin birra máilmmi.|Girjjáj Áillohaš la histåvrålasj gåvåjt tjoaggám sámijs birra værálda.}}


[[Category:Northern Sámi and Lule Sámi]]
[[Category:North Saami and Lule Saami]]

Latest revision as of 11:55, 25 May 2021

See also Pending tests.

==Verbs==c

Infinitive[edit]

  • (sme) Sunná ávžžuha buohkaid rahpasit muitalit váttis áššiid birra. → Sunná ávttji gájkajt rahpasit subtsastit gássjelis ássjij birra.

Supinum[edit]

  • (sme) Dál áigot sii hástalit suohkaniid váldit dan ovddasvástádusa. → Dálla ájggu sij hásstalit suohkanijt váldátjit dav åvdåsvásstádusáv.
  • (sme) Sámediggi áigu oččodit sámi mánáide individuála vuoigatvuođa oažžut sámi mánáidgárdefálaldaga. → Sámedigge ájggu sáme mánájda åttjudit indivijdalasj rievtesvuodav oattjotjit sáme mánájgárddefálaldagáv.

Conditional[edit]

  • (sme) Son sáhtášii ihtin boahtit. → Sån máhtáluluj idet boahtet.
  • (sme) Moai oasttášeimme biilla. → Lulujma oasstet bijlav.

Potential[edit]

  • (sme) Leaččan go buot muitán? → Littjav gus divna mujttám?
  • (sme) Leaččat go buot muitán? → Littja gus divna mujttám?
  • (sme) Leaččan go buot váldán? → Littjav gus divna válldám?

Sme odd syll verbs in potential have tempus, while smj verbs do not.

  • (sme) Muitaleaččai. → Subtsastisj.

Lexical selection[edit]

Orrut -> liehket

When negation: orrut -> liehket:

  • (sme) Ii oro buorre. → Ij la buorre.
  • (sme) Eaba orron buorre. → Ejga lim buorre.
  • (sme) Ehpet orron hávski. → Ejda lim hávsske.
lohkat -> låhkåt / javllat
  • (sme) Direktevra lohká ahte allaskuvlla doaimmahit dábálaš dilis sáhttá leat hástaleaddjin. → Direkterra javllá allaskåvlåv dåjmadit dábálasj dilen máhttá liehket hásstaliddjen.


Mielde váldit/váldit mielde -> sebrudahttet
  • (sme) Mánáidgárdefálaldat galgá organiserejuvvot nu ahte mánát váldojuvvojit mielde sierralágan bargoproseassaide. → Mánájgárddefálaldahka galggá organisieriduvvat nav vaj máná sebrudahteduvvi sierralágásj barggoprosessajda.
Vuhtii váldit => vieledit
  • (sme) Ferte dohkálaččat vuhtii váldit máná kulturduogáža. → Hæhttu dågålattjat máná kultuvrraduogátjav vieledit.
Bidjat guovddážii => tjalmostit
  • (sme) Sámediggi áigu dainna dieđáhusain bidjat guovddážii sámi mánáidgárdefálaldaga. → Sámedigge ájggu dajna diedádusájn sáme mánájgárddefálaldagáv tjalmostit.

Negatives[edit]

In smj, the negation verb is inflected for tense, while in sme it's the main verb that is inflected for tense. (in sme the past form of the main verb negation form is the same as the past participle form)

  • (sme) Isak ii sáhttán boahtit ovdal. → Isak ittjij máhte boahtet åvddåla.
  • (sme) Ii oro nu vuogas. → Ij la nav vuogas.
  • (sme) In háliit duinna doarrut. → Iv sidá dujna doarrot.
  • (sme) Sii eai liiko, go mii hárdit sin. → E lijkku, gå sijáv hárddep.
  • (sme) It go sáhte muitalit? → I gus máhte subtsastit?
  • (sme) Eat go sáhttán vuolgit? → Ejma gus máhte vuolgget?
  • (sme) Eat šat gille. → Ep desti visjá.
Liehket

Liehket, unlike other verbs, is inflected for tense. Present form is la and past form is lim. The negation verb is inflected for tense only in dual and plural, not in singular.

  • (sme) In leat. → Iv la.
  • (sme) In lean. → Iv lim.
  • (sme) Ii leat. → Ij la.
  • (sme) Ii lean. → Ij lim.
  • (sme) Ean leat. → En la.
  • (sme) Eat lean. → Ejma lim.
  • (sme) Eahppi leat. → Æhppe la.
  • (sme) Eahppi lean. → Ejda lim.
  • (sme) Eaba leat. → Æbá la.
  • (sme) Eaba lean. → Ejga lim.

Sg. 2 and pl. 3 has contracted forms in both present and past:

  • (sme) Don it leat nu johtil. → Illa nav jåhtel.
  • (sme) Sii eai oro nu johtilat. → Sij ælla nav jåhtela.
  • (sme) Sii eai orron nu johtilat. → Sij ællim nav jåhtela.
  • (sme) Don it oro nu johtil. → Illa nav jåhtel.
  • (sme) Don it orron nu johtil. → Illim nav jåhtel.
  • (sme) Don it lean nu johtil. → Illim nav jåhtel.
  • (sme) Sii eai lean boahtán. → Sij ællim boahtám.
Leamaš
  • (sme) Ovdal lea váttis leamaš go sámi mánát leat ožžon saji dárogiel mánáidgárdái. → Åvddål la læhkám gássjel gå sáme máná li sajev oadtjum dárogiela mánájgárddáj.
  • (sme) Don it leat nu johtil. → Illa nav jåhtel.
Leamaš
add auxilary
  • (sme) Son muitala dávdda birra mii leamaš stuorra giksin sutnje nuoraidskuvlla rájes. → Sån subtsas dávda birra mij la læhkám stuora vájvven sunji nuorajskåvlå rájes.

Miscellaneous[edit]

  • (sme) Álgge oahpaheaddjin! → Álge åhpadiddjen!
  • (sme) Liikojit go guollái? → Lijkkuji gus guolláj?
  • (sme) Buorre lei go bohtet. → Buorre lij gå båhti.
  • (sme) Čájeheahkki munnje. → Vuosedihtte munji.
  • (sme) Anne ráhkada biepmu. → Anne stielli biebmov.
  • (sme) Vuolgit lea suohtas. → Vuolgget la suohtas.
  • (sme) Áddjá lea boahtán. → Áddjá l boahtám.
  • (sme) Manni doai dohko. → Manne dåj dåhku.
  • (sme) Gean don oidnet? → Gev vuojnni?
  • (sme) Son liiko guollái. → Sån lijkku guolláj.
  • (sme) Oro jaska! → Åro sjávot!
  • (sme) Dál moai boradetne. → Dálla bårådin.
  • (sme) Eahppi go boađe? → Æhppe gus boade?
  • (sme) Orrut jaska. → Årrop sjávot.
  • (sme) Artihkal 27 geatnegahttá stáhta addit aktiiva doarjaga álgoálbmogiidda. → Artihkal 27 vælggogissan dahká stáhtav vattátjit aktijva dårjav álggoálmmugijda.
  • (sme) Artihkal 2 geatnegahttá stáhtaid álggahit doaimmaid. → Artihkal 2 vælggogissan dahká stáhtajt álgadittjat dåjmajt.
  • (sme) Ráđđádallanortnet geatnegahttá maiddái Sámedikki. → Rádudallamårdnik vælggogissan dahká Sámedikkev aj.
  • (sme) Soahpamuš geatnegahttá stáhtaid čađahit konkrehta doaimmaid. → Sjiehtadus vælggogissan dahká stáhtajt tjadádittjat konkrehta dåjmajt.
  • (sme) Norga lea geatnegahttán iežas sihke rievttalaččat ja politihkalaččat suddjet ja ovddidit min giela. → Vuodna l ietjas vælggogissan dahkam sihke rievtugit ja politihkalattjat suoddjitjit ja åvdedittjat mijá gielav.

Nouns[edit]

Case differences[edit]

Lokativ -> Inessiv/Elativ
  • (sme) Isak boahtá goađis. → Isak boahtá goades.
  • (sme) Don čohkkát stuolus. → Tjåhkkåha ståvlån.
Accsusative -> Illative
  • (sme) Dávda sáhttá dagahit šattalmasa ja oktiišaddama. → Dávdda máhttá sjattalvissaj ja aktijsjaddamij vájkkudit.
Sme Accusative not accusative in smj.
  • (sme) Son nu duostilit muitalii iežas vásáhusaid Verdens Gang aviisii. → Sån nav duosstelit subtsastij ietjas vásádusáj birra Verdens Ganga avijssaj.


Px[edit]

  • (sme) Eaba muital suohttasiiddiska earáide. → Æbá subtsasta suohttasijdeska iehtjádijda.
  • (sme) Leahppi go oaidnán áhčáde? → Læhppe gus áhtjáda vuojnnám?
  • (sme) Eat muital suohttasiiddámet earáide. → Ep subtsasta suohttasijdema iehtjádijda.
  • (sme) In muital suohttasiiddán earáide. → Iv subtsasta suohttasijdám iehtjádijda.
  • (sme) Ean muital suohttasiiddáme earáide. → En subtsasta suohttasijdema iehtjádijda.

Lexical selection[edit]

Guhkki aigi => guhkev
  • (sme) In muital suohttasiiddán earáide. → Iv subtsasta suohttasijdám iehtjádijda.
  • (sme) Ean muital suohttasiiddáme earáide. → En subtsasta suohttasijdema iehtjádijda.
Guhkes áiggi vuollai => guhkev
  • (sme) Guhkes áiggi vuollái lea leamaš áigumuš álggahit idjadansajiid 20 olbmui. → Guhkev la læhkám ájggomus idjadimsajijt álgadit 20 ulmutjij.

Pronouns[edit]

Agreement[edit]

  • (sme) Son vállje juoppá máná. → Sån vállji juoppáv mánáv.
  • (sme) Son oaččui nuppi mánás reivve. → Sån oattjoj nuppet mánás girjev.
  • (sme) Mun adden nuppi mánnái skeaŋkka. → Vaddiv nuppe mánnáj vattáldagáv.
  • (sme) Son čállá goappašiid gieđaiguin. → Sån tjállá goappátjij giedaj.

Tag differences[edit]

Mii/mij

man (mii+Pron+Rel+Sg+Acc+Known) = mav (mij+Pron+Rel+Sg+Acc), maid (mii+Pron+Rel+Sg+Acc) = majt (mij+Pron+Rel+Pl+Acc)

  • (sme) Maid mii galgat muitalit sutnje? → Majt galggap subtsastit sunji?
  • (sme) Maid sihtabeahtti odne? → Majt uddni sihtabihtte?
  • (sme) Maid don barggat odne? → Majt uddni barga?
  • (sme) Maid son diehtá? → Majt sån diehtá?
Mihkke/mige
  • (sme) Mii eat ipmir maidege. → Ep majdik dádjada.

Misc[edit]

  • (sme) Diet girjjit gullet munnje. → Da girje gulluji munji.
  • (sme) Diet girji lea mu. → Dat girjje l muv.
  • (sme) Diet lea mu. → Dat la muv.
  • (sme) Diet gápmagat leat áhči. → Da gábmaga li áhtje.
  • (sme) Mii ávkkiid go lásat eai mana gitta? → Mij ávkijt gå vinndega e maná gitta?
  • (sme) Mii ávkkiid lea dakkár aššiin? → Mij ávkijt la dakkár ássjijn?


Adjectives[edit]

Agreement[edit]

Predicative

  • (sme) Sii leat čeahpit → Sij li tjiehpe
  • (sme) Sii leat stuoribut. → Sij li stuorebu.
  • (sme) Soai leaba čeahpit. → Såj libá tjiehpe.
  • (sme) Dát ášši lea dehálaš. → Dát ássje l ájnas.
  • (sme) Dát áššit leat dehálaččat. → Dá ássje li ájnnasa.
  • (sme) Mánná lea láiki. → Mánná l lájkke.
  • (sme) Mánát leat láikkit. → Máná li lájke.
  • (sme) Girji lea hálbi. → Girjje l álbbe.
  • (sme) Girjjit leat hálbbit. → Girje li álbe.

Attributive

  • (sme) Son šaddá buorrin oahpaheaddjin. → Sån sjaddá buorre åhpadiddjen.

Derivation[edit]

+Der/at: A → Adv
  • (sme) Vihken hui johtilit → Viehkiv huj jåhtelit
  • (sme) Oaččun dan hálbbit → Oattjov dav álbet

Lexical selection[edit]

Vuoras/boares
  • (sme) Son lea boaris. → Sån la vuoras.
  • (sme) Áddjá lea boaris. → Áddjá l vuoras.
  • (sme) Son lea boarráseamos. → Sån la vuorrasamos.
  • (sme) Áddjá elii hui boarisin. → Áddjá viesoj huj vuorrasin.
  • (sme) Sii leat boarrásepmosat. → Sij li vuorrasabmusa.
  • (sme) Mu boares áddjá ii šaddan vuolgit. → Muv vuoras áddjá ittjij sjatta vuolgget.
  • (sme) Boarrásepmosat sáhttet bargat. → Vuorrasabmusa máhtti barggat.
Geatnegahtton -> bákkulasj/åvdåsvásstádus (w/ines)
  • (sme) Skuvla lea geatnegahtton. → Skåvllå l bákkulasj.
  • (sme) Skuvla lea geatnegahtton oahpahit. → Skåvlån la åvdåsvásstádus åhpadit.

Numerals[edit]

Agreement[edit]

Nom
  • (sme) Dalle go áhčči lei čieža jagi. → Dalloj gå áhttje lij giehtja jage.
  • (sme) Mus lea okta guolli. → Mujna l akta guolle.
  • (sme) Golbma guoli leat buoremusat. → Gålmmå guole li buoremusá.
Acc
  • (sme) Bussá borrá golbma guoli. → Gáhtto bårrå gålmmå guole.
  • (sme) Mun dohppen ovtta guoli. → Duohppiv avtav guolev.
  • (sme) Mun dohppen dán ovtta guoli. → Duohppiv dáv avtav guolev.
Gen
  • (sme) Diet leat ovtta guoli meađđemat. → Da li avta guole miedema
  • (sme) Dát leat guovtti guoli meađđemat. → Dá li guovte guole miedema.
  • (sme) Dát leat dán guovtti guoli meađđemat. → Dá li dán guovte guole miedema.
Ill
  • (sme) Attán dan guovtti guollái. → Vattáv dav guovte guolláj.
  • (sme) Mun vuvden girjjiid golmma olbmui. → Vuobddiv girjijt gålmå ulmutjij.
  • (sme) Mun vuvden girjjiid dán golmma olbmui. → Vuobddiv girjijt dán gålmå ulmutjij.
Loc - ela
  • (sme) Dat bođii ovtta guolis. → Dat bådij avtat guoles.
  • (sme) Válden iskosa guovtti guolis. → Válldiv åtsålvisáv guovtet guoles.
  • (sme) Dat bođii ovtta guolis. → Dat bådij avtat guoles.
Loc - ine
  • (sme) Guovtti guolis ledje dákkárat. → Guovten guolen lidjin dákkára.
  • (sme) Ovtta guolis lei dielku. → Avtan guolen lij dieblle.
  • (sme) Sápmelaččat orrot njealji riikkas. → Sábmelattja årru nieljen rijkan.
  • (sme) Golmma guolis leat meađđemat. → Gålmån guolen li miedema.
  • (sme) Dán golmma guolis leat meađđemat. → Dán gålmån guolen li miedema.
Com
  • (sme) Mun boađán dainna golmmain guliin. → Boadáv dajna gålmåjn guolijn.
  • (sme) Áhkku bođii ovttain guliin. → Áhkko bådij avtajn guolijn.
Ess
  • (sme) Diet rehkenastojuvvo golbman guollin. → Dat riekkniduvvá gålmmån guollen.
  • (sme) Diet rehkenastojuvvo guoktin guollin. → Dat riekkniduvvá guoktan guollen.

Adpositions[edit]

Word order[edit]

Miehtáj can be in both positions in sme, but only as a postposition in smj.

  • (sme) Son viehká miehtá máilmmi. → Sån viehká væráldav miehtáj.
  • (sme) Son viehká máilmmi miehtá. → Sån viehká væráldav miehtáj.

Lexical selection[edit]

Dan ala ahte => vaj
  • (sme) Lea deaŧalaš áŋgiruššat dan ala ahte sámi servodat ovdána. → Le ájnas rahtjat vaj sáme sebrudahka åvddån.

Particles[edit]

Focus particles[edit]

Focus clitics are not as productive in smj as in sme. In most cases we just want to remove them, but for some pronouns foc_ge -> foc_k. In questions with negation focus particle -bat -> question particle gus

Remove
  • (sme) Máhtte lea dát iige duot. → Máhtte l dát ij duot.
  • (sme) Sámit dahjege sápmelaččat ásset Ruoššas, Suomas, Ruoŧas ja Norggas. → Sáme jali sábmelattja årru Ruossjan, Suoman, Svierigin ja Vuonan.
Keep
  • (sme) Boahtá go oktage? → Boahtá gus soames?
  • (sme) Ii oktage boahtán. → Ittjij aktak boade.
  • (sme) Digaštalle iešguđet hástalusaid. → Dágástallin iesjguhtik hásstalusájt.
  • (sme) Lahtut berrejit boahtit iešguđet guovlluin. → Ájrrasa bierriji boahtet iesjguhtik guovlojs.
  • (sme) Iešguhtege. → Iesjguhtik.
In questions
  • (sme) Iibat oaččo basadit? → Ij gus oattjo basádit?

Question particle[edit]

  • (sme) Boađát go dál? → Boadá gus dálla?
  • (sme) Leahppi go gávdnan gusade? → Læhppe gus gusáda gávnnam?
  • (sme) Leahppi go viežžan buot girjjiideatte? → Læhppe gus divna girjijdihtte viedtjam?
  • (sme) Leat go viežžan buot girjjiidat? → Le gus divna girjijdat viedtjam?
  • (sme) Lehpet go viežžan buot girjjiideattet? → Lehpit gus divna girjijdihtte viedtjam?
  • (sme) Dárbbašehpet go veahki? → Dárbahihpit gus viehkev?
  • (sme) Vuolgibeahtti go girdiin? → Vuolggebihtte gus girddijn?
  • (sme) Lehpet go dárbbašan ollu veahki? → Lehpit gus ållo viehkev dárbaham?
  • (sme) It go sáhte muitalit midjiide? → I gus máhte subtsastit midjij?

Adverbs[edit]

Gos -> gånnå/gåsstå

  • (sme) Gos áhččát lea? → Gånnå l áhttját?


Cmp[edit]

Compounds are often not lexicalized in smj fst.

  • (sme) kultursuodjaleapmi → kultuvrrasuodjalibme

accusative + ess[edit]

  • (sme) Mánnodávda dagahii su šliettasin ja buvttii garra bákčasiid. → Mánnodávdda dagáj suv dellasin ja buvtij garra báktjasijt.

accusative + non-finite verb or acc or ess[edit]

  • (sme) Oskal jáhkká dan váikkuhit boahttevaš festiválaide. → Oskal jáhkká dat vájkkut boahttevasj festiválajda.
  • (sme) Dunfjell Oskal ii jáhke dan váikkuhit boahttevaš festiválaide. → Dunfjell Oskal ij jáhke dat vájkkut boahttevasj festiválajda.
  • (sme) In jáhke dan tabu-áššin. → Iv jáhke dat la tabu-ássje.
  • (sme) Buvttadeaddji Elle Mari Dunfjell Oskal lohká sin duđavaččat doaluiguin. → Buvtadiddje Elle Mari Dunfjell Oskal javllá sij li dudálattja dáhpádusájn.
  • (sme) Son lohká sin árvvoštallan movt dát sáhttá šaddat buorrin boahtteáigái. → Sån javllá sij li árvustallam gåktu dát máhttá sjaddat buorren boahtteájggáj.
  • (sme) Boazosápmelaš dajai iežas vigiheapmin. → Boatsojsábme javlaj sån la vigedibme.
  • (sme) Moai dajaime iežame vigiheapmin. → Javlajma måj lin vigedime.
  • (sme) Ii jáhkkán alddis dávdda. → Ittjij jáhke sujna la dávdda.
  • (sme) In jáhke alddán dávdda. → Iv jáhke mujna la dávdda.

Miscellaneous[edit]

  • (sme) Ráđđehus galgá bealistis sihkkarastit ahte barggut čađahuvvojit → Ráddidus galggá bielestis sihkarasstet jut bargo tjadáduvvi
  • (sme) Sámediggi bealistis anii dehálažžan oažžut čađahuvvot eará láhkarievdadusaid → Sámedigge bielestis anij ájnnasin oadtjot tjadáduvvat ietjá láhkarievddadimijt
  • (sme) Bealistan in dieđe dása ollislaš duođaštusaid → Bielestam iv diede dási åbbålasj duodastusájt
  • (sme) Isak lea viššalis bargi. → Isak la vissjalis bargge.
  • (sme) Ahte gielistii lea vissis. → Jut gielestij la visses.
  • (sme) Leage buorre. → Liege buorre.
  • (sme) Buorre lei go bohtet. → Buorre lij gå båhti.
  • (sme) Teáhtera ulbmilin lea nannet sámiid identitehta ja kultuvrra. → Teáhttara ulmmen la nannit sámij identitiehtav ja kultuvrav.
  • (sme) Wikipedia dárbbaša du veahki. → Wikipedia dárbaj duv viehkev.
  • (sme) Oavssit ja lasttat mat gullet oktii. → Oavse ja lasta ma akti gulluji.
  • (sme) Oahpaheddjiin lea ollu bargu. → Åhpadiddjijn la edna barggo.
  • (sme) Dán jagi son lea oahpaheaddjin. → Dán jage sån la åhpadiddjen.
  • (sme) Son lea oahpaheaddjin hui čeahppi. → Sån la åhpadiddjen huj tjiehppe.
  • (sme) Son váldá mu gihtii. → Sån válldá muv giedas.
  • (sme) Mun oainnán ahte dii lehpet boahtán. → Vuojnáv lihpit boahtám.
  • (sme) Don fertet ieš čállit. → Hæhttu iesj tjállet.
  • (sme) Sámiid ássanguovlu gohčoduvvo Sápmin. → Sámij årromguovllo gåhtjuduvvá Sábmen.
  • (sme) Sámegielat Wikipedias leat dál 2,717 artihkkala. → Sámegielak Wikipedian li dálla 2,717 artihkkala.
  • (sme) Son beroštii arkeologalaš bargguin, ja son čokkii dávviriid ja dávttiid boares hávddiin. → Sån berustij arkeologijjalasj bargojs, ja sån tjåkkij dávverijt ja dávtijt boares hávdijs.
  • (sme) Girjái Áillohaš lea čoaggán historjjálaš govaid sámiin birra máilmmi. → Girjjáj Áillohaš la histåvrålasj gåvåjt tjoaggám sámijs birra værálda.